Het begin: 24-uurs estafetteloop Epe (1978)

AV Veluwe en AV Cialfo organiseerden op 5 en 6 mei 1978 de eerste 24-uurs estafetteloop. Het evenement vond plaats in Epe en zou de basis gaan leggen voor de 24-uurs historie in Nederland.

{b}Voorwoord Martien Baars.{eb}. Van de 24-uurs loop in Apeldoorn is van de eerste jaren (vrijwel) niets bewaard in het archief van de Stichting 24-uurloop Apeldoorn.
Verrast was ik dan ook om in een van de plakboeken van Bé Lohof (Veendam) een oorkonde aan te treffen van de allereerste 24-uur, toen nog in Epe, plus daarbij een artikeltje uit een noordelijke krant die van de verrichtingen van de Winschoter ploeg verslag deed.

{i}{b}Aquilo vierde in 24 uursloop{eb}

{b}De leden van de Winschoter atletiekvereniging Aquilo kijken niet op een kilometertje. De 100 kilometer Run-lopen zijn daarvan treffende voorbeelden. In het Gelderse Epe lag een nieuwe uitdaging. Een lange afstandsrace voor ploegen over vierentwintig uren.{eb}
Nog negen verenigingen meer namen de uitdaging aan. De Noordwijkerhoutster Strandlopers slaagden er zelfs in 2 teams op de been te brengen. Vrijdagmiddag klokslag twaalf uur werden elf ploegen weggeschoten. Vierentwintig uren later bleek de equipe van Edam de meeste kilometers afgelegd te hebben. Ze kwamen tot een totaal van 436.574 km. Tweede werd Horror uit Sneek met 418.530 km en derde plaatste zich het eerste tiental van de Noorwijkerhoutster Strandlopers.

De Winschoters deden het uitstekend. Zij legden beslag op een bijzonder eervolle vierde plaats. Hun totaal-afstand bedroeg 408.003 kilometer. Het betekende dat de lopers gemiddeld per uur zeventien kilometers aflegden.
De ploeg van Aquilo bestond uit: Willem Zegers, Derk van der Laan, Bé Lohof, Johan Smit, Tinus Pomp, Geert Rakers, Pieter de Boer, Meint Smit, Urrel van Wijk en Luken Bakker.

De Aquilo-leiding had niets aan het toeval overgelaten. Vlak bij het parkoers van 1346 meter stonden twee caravans, waarin de lopers tussentijds konden rusten, terwijl bij de finish bovendien een grote legertent was neergezet om de lopers te ravitailleren. De verzorging van de andere ploegen stak hierbij erg schril af. Het merendeel van de lopers werd, als het niet in actie was, aan zijn lot overgelaten.{ei}

{b}Nawoord{eb}. Uit de oorkonde blijkt dat AV Veluwe en AV Cialfo samen die eerste 24-uurs estafetteloop organiseerden op 5 en 6 mei 1978. Het evenement vond plaats in Epe en zou de basis gaan leggen voor de 24-uurs historie in Nederland. Bé Lohof vertelde dat de reglementen in die beginjaren nog niet zo strikt waren als tegenwoordig bij de 24-uursestafette in Apeldoorn. Zo mochten de lopers ‘blokjes’ vormen van 3 of 4 lopers die elkaar enkele uren afwisselden zodat de andere 6 of 7 wat langer konden rusten en slapen. Bij de huidige regels moet de aflossing steeds van nummer 1 naar nummer 2 t/m nummer 10 gaan, dus elke estafetteloper heeft maar 9 rondes rust.

De 24-uurs estafetteloop werd herhaald in Epe in 1979, maar in 1980 verhuisde men naar het Mheenpark in Apeldoorn. In 1981 werd de loop niet gehouden.
In 1984 deden er voor het eerst twee solo-lopers mee: de Duitsers Wolfgang Schwerk en Harry Arndt. Die laatste had alleen het plan om 100 kilometer te lopen, en deed dat ook, maar Wolfgang leverde meteen een prestatie van formaat: 252.703 km. Ook in de jaren 1985 en 1986 kwamen Duitsers het verst, Bernhard Schöneck met 236.001 en Peter Mann met 258.108 km. Maar in 1987 won voor het eerst een Nederlander de 24 uur van Apeldoorn: Ron Teunisse met 251.949 km.

Apeldoorn kreeg een steeds internationaler startveld en in 1988 won de Hongaar Laszlo Simon (245.786 km) en in 1989 de Sloveen Milan Furin (216.185 km). In 1990 was het wederom Ron Teunisse die de show stal: een nieuw Nederlands record met 261.475 km. In 1991 fungeerde Apeldoorn 24 uur ook als het Duits kampioenschap 24 uur van de DUV en won de Duitser Helmut Schieke met 244.451 km. In 1992 was Apeldoorn de gastheer van het eerste Europees Kampioenschap 24 uur en Helmut Schieke won weer en werd de allereerste Europees Kampioen met 250.698 km. De Belg Alfons Vekemans kwam in 1993 met 236.584 km het verst van de deelnemers en zou een trouw deelnemer blijken te worden. In 1995 won hij Apeldoorn opnieuw (234.946 km) en dat zou hij 10 jaar later nog twee keer herhalen: 2005 & 2006! In de erelijst van Apeldoorn voert Alfons nu de winnaars-statistiek aan, met 4 overwinningen, zie http://www.arrs.net/HP_Apd24H.htm

In 1995 werd in Apeldoorn tevens het eerste Nederlands Kampioenschap 24 uur gehouden, en werd Wim-Bart Knol de allereerste ultrakampioen, met 225.636 km. In 1996 werd de loop niet gehouden vanwege bestuurlijke problemen en nam het NK snelwandelen in Schiedam ook de organisatie van het NK 24 uur op zich als redder in de nood. In 1997 won Ron Teunisse voor de 3e maal Apeldoorn met 242.909 km maar omdat Ron veteraan (M40) was, werd Rut Zoutman de Nederlands kampioen 24 uur (bij de senioren, met 208.520 km). In 1998 was er een Duitse winnaar, Thomas Blumtritt (237.484 km) en had Apeldoorn wat betreft het NK 24 uur voor het eerst concurrentie van Uden, waar het NK 24 uur van 1998 werd gehouden.

Vanaf 1999 is het wedervaren van Apeldoorn 24 uur hier op UltraNed terug te vinden. Toch is het leuk om te memoreren dat zowel in 2000 als in 2001 het Europees Kampioenschap 24 uur in Nederland werd gehouden. Eerst in Uden (met winnaar Lubomir Hrmo 259.273 km) op 21 oktober en 7 maanden later in Apeldoorn. Weet u nog wie daar toen in 2001 kampioen werd? Dat was Paul Beckers (B) met 260.559 km *).

In 2003 vond het eerste EK/WK 24 uur in Uden plaats en ook voor 2004 waren de verwachtingen voor dat EK/WK hoog gespannen omdat het de bedoeling was dat nu Apeldoorn die ‘dubbel’ van EK/WK 24 uur zou organiseren. Helaas, toen de Gemeente Apeldoorn de toezeggingen om het evenement te sponsoren niet gestand deed, moest dat gastheerschap door de Apeldoornse organisatie aan de IAU terug gegeven worden. Een pijnlijke bladzij uit de rijke historie van de 24-Uurloop Apeldoorn. De normale wedstrijd ging overigens wel door, inclusief het NK van 2004 (met Ben Mol als winnaar).

Met de start van het evenement in 1978 had dit jaar 2007 de 30e editie plaats kunnen vinden ware het niet dat de loop dus twee jaar helemaal niet georganiseerd is (1981 en 1996). De 28e editie (en de 23e ultra-editie met het 13e NK 24 uur) van de Internationale 24 Uur Loop Apeldoorn start ook dit jaar op de gebruikelijke vrijdag na Hemelvaart: vrijdag 18 mei 2007. Op zaterdag 19 mei gaan om 08:00 tevens de 6 uur solo en de 6 uur estafette van start, en om 14:00 finishen dan alle onderdelen tegelijkertijd.
Voor de inschrijving voor het NK 24 uur Mannen is het KNAU-lidmaatschap plus de KNAU-wedstrijdlicentie noodzakelijk. Zie de website http://www.24uurloop.nl/pages/infoN.html

{i}Oproep: er is geen materiaal van de eerste jaren bij de Stichting 24-uursloop Apeldoorn en ook de uitslagen van bijvoorbeeld 1985 en 1986 ontbreken. Wie o wie heeft nog wat van die jaren? Graag fotokopietjes naar Martien Baars, Epelaan 3, 1976 AR De Koog of baars provider nioz.nl
Bij voorbaat dank voor het speuren in oude plakboeken, clubbladen en oude hardlooptijdschriften etc ! {ei}

*) Ruim 2 jaar later werd Paul Beckers de eerste Wereldkampioen en wederom Europees Kampioen tijdens het eerste EK/WK 24 uur, bij De Keien in Uden, 12/13 oktober 2003. In een bloedstollende finale hield hij toen de Japanner Ryoichi Sekiya achter zich (270.087 km tegen 267.223 km). Op UltraNed werd daar door Ton Smeets met hulp van schrijver dezes elk uur verslag van gedaan, en die serie ‘live’ flitsen is voor mij nog steeds een hoogtepunt in de UN-geschiedenis: zie bijvoorbeeld
https://www.ultraned.org/n_item/f1837.php