Terug in de tijd: de eerste midwintermarathon te Apeldoorn (1974)

Komende zondag 3 januari 2013 beleeft de Midwintermarathon in Apeldoorn de 40e editie. Na de allereerste editie van 1974 stond er in Atletiek Wereld een pagina-groot artikel van mede-organisator Harm Hendriks

{b}Voorwoord Martien Baars{eb}. Komende zondag 3 januari 2013 beleeft de Midwintermarathon in Apeldoorn de 40e editie. Onderstaand artikel uit Atletiek Wereld over de allereerste editie van 1974 stond vijf jaar geleden als scan op de site van de MWM (zie https://www.ultraned.org/n_item/f4030_2007_12.php ) maar is bij de vernieuwde lay-out van die MWM site niet meer terug te vinden. Gelukkig had ik indertijd een print van de scan gemaakt en heb het artikel bij deze gearchiveerd op Ultraned. Met dank aan Wielaard Media voor toestemming om het artikel hier opnieuw te mogen publiceren.
In verband met de status van de MWM zijn ook de volgende artikelen op Ultraned interessant: {b}De langst lopende marathons van Nederland{eb} (23 januari 2007): https://www.ultraned.org/n_item/f3622_2007_01.php en {b}De Grootste{eb} ( 22 oktober 2008): https://www.ultraned.org/n_item/f4419.php
Er is in de loop van die 40 jaar natuurlijk het nodige veranderd bij de MWM maar het unieke karakter van de marathon, het hoofdnummer, over het heuvelige parcours door de bossen ten westen van Apeldoorn is een vaste waarde die ook door generaties ultralopers jaar in jaar uit gewaardeerd wordt. De MWM neemt binnen het ultrawereldje een speciale plaats in, het is voor velen de eerste grote wedstrijd van het nieuwe jaar en de MWM is ook de openingswedstrijd van de “Marathon & Ultra Cup 2013”. Daarnaast wordt de loop door velen gebruikt als training en test voor de Zes Uren van Stein (3 maart) of voor De Zestig van Texel (1 april). Ieder veel succes en plezier gewenst op het prachtige parcours van Apeldoorn!

{i}Bron: Atletiek Wereld 1974{ei}

{b}Eerste midwintermarathon te Apeldoorn een grandioos succes{eb}
{i}Geert Jansen bewijst zijn goede vorm: nieuw record 2 uur 18 minuten 39 seconden{ei}

{b}{i}Door Harm Hendriks{ei}{eb}

APELDOORN – Zaterdag 26 januari jl. is een feestdag geworden voor atleten, de vereniging AV ’34, Wegener’s concern en de adviescommissie super lange afstand.
Wat velen voor onmogelijk hebben gehouden, werd in enkele maanden met succes gerealiseerd, namelijk: de eerste midwintermarathon in Nederland. De inzet en medewerking van de leden of belangstellenden van AV ’34, de gemeentelijke instanties van Apeldoorn, de legerleiding van de Willem III-kazerne, de EHBO en niet in het minst de heren Idema en Opstal van Wegener’s concern was zo groots, dat woorden te kort schieten om dit op de juiste wijze tot uitdrukking te brengen. Als coördinator van dit evenement heb ik ervaren, dat mensen van goede wil met wellicht wat minder specifieke ervaring tot grootse prestaties kunnen komen. Toegegeven, dat het milde winterzonnetje zeer positief werkte op de stemming van deelnemers en organisatoren maar het parkoers, dat door Klaas de Ruiter en Aad Steijlen was uitgekozen, was toch wel een schot in de roos. Toen ik na afloop van het evenement met de trein huiswaarts ging, vertrouwde een veteraan mij toe: “ Man, als ik in zo’n omgeving woonde, werd ik honderd jaar”.
Met recht de Kroondomeinen en wie herinnert zich niet het fraaie geaccidenteerde fietspad door Berg en Bos. En wat een fraaie tijden van de toplopers, waarbij Geert Jansen de show stal met een Nederlands record op de marathon in 2 uur 18 minuten en 39 seconden, ongeveer een halve minuut onder de tijd van Aad Steijlen (2u19m07s), die in 1968 in het Duitse Husum werd neergezet.

Ruim 200 deelnemers aan de marathon en nog eens het dubbele van dit aantal op de halve marathon, die vrijwel gelijktijdig werd verwerkt. Wat kan men zich nog meer wensen tijdens een eerste uitgave en het staat vrijwel zeker dat de geschiedenis zich op zaterdag 25 januari 1975 zal herhalen. Met die wetenschap kunnen de organisatoren zich dan wat tijdiger in de uitwerking van het draaiboek verdiepen. Want de organisatie van een trainingsmarathon, zoals aanvankelijk op de Zijperberg was gepland, dat is toch wel op prettige wijze uit de hand gelopen.

Een opkikker voor de nieuwe vereniging Veteranen Nederland moet zijn geweest, dat van de 165 deelnemers die de finish bereikten, reeds 51 personen de veteranenbarrière – 40 jaar – hadden overschreden. Met een verantwoorde uitmonstering en een soepele tred toonden zij aan den volke, dat het hardlopen op oudere leeftijd een zeer aantrekkelijke zaak kan zijn. De ongekroonde koning van de veteranen Piet van Alphen, wat een fijne sportkerel, vond hier zijn Waterloo met het prille optreden van de nieuwkomer Klaas de Ruiter, niet nadat de heren op sportieve wijze soms zij aan zij de zware kilometers met veel vlas plat hadden afgewerkt.

Naast de magnifieke prestatie van winnaar Geert mag men bewondering hebben voor de goede resultaten van de Duitser Urbach en de Nederlanders Kalf, Ruiter, Sijtveld, Mentink en Keizer, die de fijnproevers op vuurwerk trakteerden. Het is te hopen, dat de goede vorm die vele lopers in de Apeldoornse dreven hebben geëtaleerd in de loop van het verdere seizoen tenminste zal worden geconsolideerd. Knap was ook de prestatie van de bijna zestigjarige Frits Smal, die als zevende veteraan in 3 uur 12 minuten en 54 seconden als 73e aan de meet arriveerde.
Als beloning voor deze sportieve prestatie ontving Frits een prachtige keramiek, die tijdens de prijsuitreiking abusievelijk aan een iets jongere (!) collega werd uitgereikt. De heren trokken de zaak echter op sportieve wijze even snel recht. Aan de finish van de marathons ontvingen de deelnemers reeds de fraaie op hout geschilderde herinneringsplaquettes maar na afloop van de maaltijd werden in de marechaussee-kantine nog enkele zeer exclusieve prijzen van de hand gedaan. Zoals u elders in deze AW zult lezen baarde de hoofdprijs, een reis naar Griekenland, nogal wat moeilijkheden. Spijtig, maar in overleg met de sponsor is deze zeer lucratieve prijs naar de volgende uitgave geschoven. Het was beslist niet onze bedoeling om de winnaar met lege handen te laten staan doch de plotselinge confrontatie sloeg ons alle kaarten uit handen om voor een passende vervanging te zorgen. Fietsen, horloges, grils en een fraaie deken waren de toppers uit het prijzenpakket en ondanks alles bestaan er dan toch nog kritikasters, die het maar een waardeloos evenement vonden.

Ach kritiek is er altijd te leveren en een volgende keer zullen we nog een paar scherpe kantjes moeten afvijlen. Aan de hand van de opgedane ervaringen zouden we kunnen stellen: wanneer we eenzelfde evenement als de marathon van Boston op het oog hebben, dan moeten we tijdens de volgende uitgave een wedstrijd- en een toerklasse invoeren. Vrijwel alle organisatoren van grote marathons zijn het met mij eens, dat het in verband met het groeiende aantal deelnemers aan zulke mammoetlopen praktisch gesproken een onmogelijke zaak is geworden om iedereen aan een uitgebreid medisch onderzoek te onderwerpen. In de meeste gevallen volstaat men met een reeks medische vragen, die na een goede beantwoording maatgevend worden geacht voor deelname aan een marathon. Enerzijds moeten nog vele zaken uitvoeriger in het wedstrijdreglement worden uitgewerkt maar anderzijds kunnen we de bepaling over de verplichte medische keuring beter schrappen. Naar mijn mening dient de verantwoording voor het deelnemen aan een marathon niet bij de controlerende arts doch bij de deelnemer te worden gelegd. Dat was ook de mening van de drie artsen, die tijdens deze marathon medische bijstand verleenden en slechts incidenteel tot keuring van een deelnemer overgingen.
Zeer inkonsekwent is ook, dat wij aan KNAU-leden op medisch gebied bepaalde eisen stellen, terwijl de prestatielopers er maar op los kunnen gaan. Daarom: het nut van regelmatig medisch onderzoek is buiten kijf, maar de atleet moet zelf maar uitmaken of hij of zij hieraan gevolg wil geven.’

Deelname van vrouwen aan lange afstand-wegwedstrijden is voor sommige juryleden of TC-vertegenwoordigers een enorm probleem. Onmiddellijk wordt naar het WR verwezen, volgens welke de dames en heren niet samen in dezelfde wedstrijd mogen uitkomen en verder zulke afstanden voor dames niet zijn opgenomen. Of de IAAF er ooit nog eens toe zal komen om de superlange afstanden voor dames open te stellen zal mij een biet zijn. Overal in de wereld nemen de dames, die in fysiologisch opzicht juist zeer geschikt zijn voor dit metier, aan wegwedstrijden deel. Niemand zeurt over reglementen maar in Nederland staan ze weer op de voorste rij. Ten eerste is het op de “sla” onmogelijk op één dag een wegwedstrijd voor dames en heren apart te houden en bovendien is het aantal dames te gering om een apart evenement uit te schrijven. Kunnen we dan misschien een beetje praktisch zijn en de dames in ons midden opnemen. Her verhoogt alleen maar de aantrekkelijkheid van het evenement. Heren wedstrijdorganisatoren, mogen wij dit jaar op uw medewerking rekenen? Maak ook een aparte klassering voor de dames en gooi er een gratis permanent-wave tegenaan.

Rest mij de unieke houding van de commandant van het opleidingscentrum van de Koninklijke Marechaussee te memoreren, die ten aanzien van het gebruik van de Willem III-kazerne het volgende opmerkte: “Ik ben voor een universeel gebruik van een kazerne. Het is geen exclusief bezit van de krijgsmacht maar een bezit van ons allemaal. Een uitstekende gelegenheid om krijgsmacht en bevolking nader tot elkaar te brengen.” Kolonel Schermer, heren Idema, Opstal, Pollen, Ester, Barels en vele, vele anderen, het was een genoegen met u samen te werken en gaarne tot de volgende midwintermarathon.

Tot slot de uitslag van de deelnemers, die de marathon binnen de drie uur volbrachten en de eerste tien veteranen.

{b}Uitslagen{eb}
1 G. Jansen 2.18.39
2 H. Urbach 2.25.54
3 H. Kalf 2.26.11
4 J.B.C. Ruiter 2.26.19
5 B. v. Sijtveld 2.28.00
6 G. Mentink 2.28.19
7 J. Keizer 2.29.08
8 L. Polak 2.31.22
9 A. v. Houten 2.31.22
10 W. Berendsen 2.31.26
11 K. de Ruiter (vet.) 2.32.04
12 J. v. Laarhoven 2.33.29
13 L. Vink 2.34.51
14 P. Fritz 2.34.51
15 C. Verhoeven 2.36.03
16 D. de Bruin 2.36.22
17 J. v.d. Waerdt 2.36.32
18 B. de Jong 2.37.58
19 H. Daams 2.38.00
20 J. Pulles 2.38.20
21 J. Brands 2.38.20
22 W. Lugtenburg 2.44.00
23 H. Smit 2.44.13
24 R. de Schipper 2.45.03
25 H. Gorter 2.45.09
26 R. v. Alpen (vet.) 2.45.42
27 A. Handgraaf 2.46.36
28 D.J. v.d. Laan 2.47.20
29 B. Luierweert 2.48.29
30 P. Bakker 2.49.24
31 J. v. Haaren 2.49.50
32 M. Lockefeer 2.50.19
33 J. v. Reijen 2.50.35
34 J. v. Leuzen 2.52.16
35 J.L.H. Labberton 2.52.17
36 J. v. Barneveld 2.52.19
37 H. Arts 2.52.48
38 C. Groenheide 2.52.49
39 P. Veraart 2.53.35
40 Arn. Leus 2.54.02
41 A. Maas 2.54.05
42 F. v.d. Berg 2.54.23
43 T. Litjens 2.56.19
44 Th. Kroon 2.56.53
45 F.C. Buitenhuis 2.57.16
46 J. v. ’t Schip 2.57.20
47 M. Fairley 2.57.28
48 J. v.d. Pol 2.57.45
49 P. Schager 2.58.18
50 P.C. v. Savoyen 2.58.22
51 A.H. Wetzelaer 2.58.37
52 J. Melskens 2.58.37
53 J. Veerman 2.58.45
54 W. Edam 2.59.19
55 H. v. Langerijt 2.59.33.

Veteranen: (1 en 2 staan bij de eerste 55 senioren)
3 J. de Klerck 3.08.23
4 D.N. Schipper 3.10.38
5 Th. Jägers 3.11.22
6 P. Schoordijk 3.11.51
7 F. Smal 3.12.54
8 J. Klooster 3.13.27
9 L. Jansen 3.14.19
10 L. Tunders 3.14.28.