de reis
09.00 uur woensdagmorgen vertrek. Van 10.00 – 10.30 uur parkeer ik mijn auto om het eerste dutje te doen. Te hectisch afgereisd waardoor er geen sprake is van echte voorbereiding. Plannen is niet mijn ding om de een of andere reden. In Duitsland wordt ik richting Lübeck gestuurd maar mijn TomTom heb ik blijkbaar niet goed ingesteld omdat je vanaf Lübeck met de ferry verder gaat. Tja zonder reservering wordt zo’n boottochtje geen succes. Dus 80 km voor Lübeck rechts om gekeerd en op naar Flensburg (een voorbeeld van niet plannen). ‘Elk nadeel hep zijn voordeel’ zou JC kunnen zeggen. Het voordeel ik mijdt een file van 19 km naar Flensburg omdat ik nu via binnendoorweggetjes de grens van Denemarken nader. Denemarken komt lekker rustgevend binnen. Zweden duurt veel langer dan ik had kunnen voorspellen maar laat een geweldige indruk achter. De eerste brug is super. Wat een vergezichten. Toch maar de gedachten op de weg houden. Hoe dichter Noorwegen nadert des te ruiger de natuur, des te indrukwekkender.
Na tien uur het plan gevat een paar uur te slapen zodat ik alsnog op tijd ben voor de trein naar Finse. Echter na een uur slapen in m’n Mini Cooper parkeren Noorse jongelui naast me in hun grote Cadillac. ‘Jailhouse rock’ van Elvis Presley schalt over de parkeerplaats. Een geweldig gezicht ondanks mijn slaperige gevoel. Een bijzondere ervaring dat deze jongeren van Elvis houden. Het is blijkbaar tijdloze muziek. Dit alles betekent tevens einde korte break.
Dan maar doorrijden gedurende de nacht. Geweldig na een paar uur wordt het alweer licht. Wat een geweldige gewaarwording. De rotswanden, imposante bossen en mooie, gekleurde Noorse huizen maken het idyllisch.
Finse
Na 17,5 uur rijden arriveer ik in Haugastol waar de trein je verder brengt naar Finse. Finse is alleen te bereiken met de trein of met de benenwagen (27 km heen en terug) of met de mountainbike. Het uiteindelijke doel is Flam waar de start is van de etappeloop. Tijdens de pracht treinreis en bij het arriveren in Finse ben ik onder de indruk van de geweldige natuur. Pracht bergen met eeuwige sneeuw, een mooi bergmeer en nog veel meer mooie natuurverschijnselen. Echter de gevoelstemperatuur is circa 4 graden, dus mijn Noorse trui komt goed van pas. Na aankomst in de Finsehytta, een pension waar menig sportieveling een wandeling van circa 8 uur maakt naar een gletsjer, besluit ik alvast een stukje los te lopen nadat ik twee uurtjes geslapen heb. Jemig wat loopt het lastig met alle oneffenheden maar tjonge wat ben ik onder de indruk van dit natuurschoon. Let op er volgt nog veel meer van dit schoon! Het is pas het begin.
Finse heeft circa 300 inwoners. Het is eigenlijk geen dorp maar een verzameling huizen welke kriskras in de natuur staan. Er is nagenoeg niets te doen maar dat maakt het ook zo geweldig. Waarom moeten we altijd wat doen? In de winter kan het tot minus 25 graden vriezen maar in combinatie met de wind kan het als circa minus 50 graden aanvoelen vertelt een medewerker van het pension. Alles voelt als onecht. Hoe kan de natuur zo mooi zijn? Foto’s maken lukt niet echt omdat het miezert en nevelig is. Tja het is hier 1.222 meter hoog. Trouwens het treinstationnetje is het hoogst gelegen station op het traject Oslo-Bergen. Ik vraag aan de locals in Finse hoe ze boodschappen halen. Alleen met de trein of anders lopend of met de mountainbike. Dus 27 km heen en 27 km terug. Ik kan me er helemaal niets bij voorstellen. Je zal het closetpapier maar vergeten zijn … Het pension is mega milieubewust en zuinig met water. Vier minuten douchen is maximaal waarvoor je dus een muntje dient te kopen. De mensen geven aan dat ze zuinig zijn met water in de bergen terwijl het bergwater hier af en toe als watervallen naar beneden dondert.
Vrijdagmorgen schijnt de zon. Toch fris vanwege de wind. Finse is een aanrader om lange wandeltochten te maken mits je bergschoenen en stokken bij je hebt. Het is niet een plek lekker te rennen buiten de Rallarsveg (fietspad) om.
Flam
Vandaag naar Flam. De startplaats welke aan een fjord ligt. De treinreis duurt circa een paar uur met een overstap in Myrdal. Onderweg is reeds een deel van het parcours van de wedstrijd te zien omdat de loop redelijk langs het spoor loopt. Echt indrukwekkend mooi is het onderweg. De bergen zijn natuurlijk kolossaal waarbij menig waterval te bewonderen is. De machinist stopt zelfs bij een waterval, ondanks dat er geen station is, zodat de passagiers de mogelijkheid krijgen foto’s te maken van dit natuurverschijnsel. Intussen heb ik kennis gemaakt met een sympathieke Noorse en een Zweedse deelnemer. De Zweed is vorige jaar na de eerste etappe uitgevallen met een knie blessure. Dit jaar valt hij trouwens uit met een achillespees blessure. In Flam is het in een woord geweldig. Het plaatsje ligt dus in een fjord. Het is een komen en gaan van cruise schepen tot zeilbootjes. Last minute heb ik een appartement geboekt voor een nacht welke circa vijf meter van het water ligt. De cruise schepen zie je bijna letterlijk recht op je afkomen. Gelukkig schijnt de zon waardoor het nog prachtiger voelt. Om de benen los te lopen besluit ik een uurtje langs het fjord te lopen. Logischerwijze is het niet vlak maar dat mag de pret niet drukken. Alles nodigt uit om verder te lopen maar dat gaan we dus morgen doen. -‘s Avonds haal ik het startnummer in het nabij gelegen hotel waar de overige lopers verblijven. Jan, een van de organisatoren, ontmoet ik. Wat een toffe gast. Bescheidenheid siert hem. Een toploper was hij. Een p.r. van 2.26 op de marathon. Echter MS maakt het er niet makkelijker voor hem op. Desondanks start hij morgen op de 54 km. Hij finisht in iets van 4 uur en 45 minuten maar de tweede dag ziet hij er niet meer uit. Zo stijf als een plank. Hij is gestopt met de medicijnen. Of zijn arts op de hoogte is van het feit dat hij deelneemt …??? Toch hebben we nog redelijk gelachen. Ik heb respect voor zijn doorzettingsvermogen. Niets achter de geraniums zitten, just go on! De Noorse ultralopers zijn relaxt en lekker rustig. Toch wat een kanjers starten er morgen en overmorgen. De winnaar John Henry Strupstad heeft een p.r. van 2.29.43 op de marathon en een p.r. van 1.0.32 op de ½ marathon. In het verleden goed voor 1.56.99 op een 800 meter. De Noorman welke de meeste indruk op me maakt is Ole Kristian Heggheim. Naast zijn tatoeages vindt ik het bijzonder dat hij naast zijn hobby ultralopen tevens drummer is. Ik heb begrepen dat hij goed is voor 246 km op een 24 uur (helemaal zeker ben ik niet maar heb het volgens mij goed begrepen). Daarnaast een marathon p.r. van 2.32.35 en prima 3.000 meter van 8.32.70. Besef dat hij nog maar echt serieus een aantal jaren ultraloopt, dan lijkt hij mij in alle facetten een eigengereide topper in spé. Hij vertelde verlichting te voelen na zijn eerste ultraloop. Geweldig toch! Peter Tubaas, de Noor welke jaarlijks tevens deelneemt aan Steenbergen spreek ik nog. Toch ook een kanjer, in 2011 goed voor 225,7km op de 24 uur. Ergens las ik een verslag van een deelnemer dat aan deze loop weinig tot geen echter ultralopers deelnemen. Nou dat vat ik niet helemaal. Van horen zeggen doet er tevens iemand mee welke op een ultra-afstand (volgens mij 100 km) 12e is geworden op de WK. Het verslag welke ik dus las, kan ik me in meerdere aspecten niet in vinden. De eerste 19 km zijn meer dan heftig. Circa 800 hoogtemeters waarbij zelfs top tien lopers genoodzaakt over te gaan tot minder als hardlopen. 800 meter is in mijn perceptie voor een laaglander toch niet gering?
Nadat ik mijn startnummer heb ontvangen, ga ik met een gerust hart slapen, tenminste proberen te slapen. Toch het blijft bij een poging omdat er een feestje in het appartement is. De zanger/gitarist sprak ik al tijdens het eten van een lekkere zalm in het begin van de avond. Een prima goser. Hij speelt echt goed. O.a. Bruce Springsteen, Neil Young, Bob Dyland en zo staan er nog een aantal illustere namen op zijn cover-programma maar of je er op zit te wachten als je gaat slapen, laat maar, kan er toch niets aan veranderen.
Etappe 1 Flam-Finse
Zaterdag 10.00 uur is de start in het centrum van Flam. Na 200 meter hardlopen besef ik dat Noren er gelijk in knallen. Doe maar gek. De toppers laat maar gaan. Blijkbaar zijn de meesten een stel schapen. Vandaag wordt er in twee groepen gestart. De langzame groep welke circa 1,5 uur eerder starten. Vervolgens de rest. Na de start haal ik er al vlot een aantal in, inclusief een aantal mannen met een ontbloot bovenlichaam. Het is een prima weertje, iets van 20 graden. Gisteren was het aanzienlijk koeler. Toch blijft de temperatuur lastig omdat we in een dal starten en relatief hoog (1.222 meter) finishen. De eerste kleine tien kilometer verlopen op asfalt langs het spoorlijntje tussen bergen en dalen door. Vervolgens rechtsaf een fietspad op maar een echt fietspad is het niet naar Nederlandse begrippen. Het is een pad met van alles en nog wat zoals zand, steentjes, stenen, gaten en oneffenheden waardoor menig fietser een lekke band heeft. Het verhaal welke ik las doet anders geloven maar ik kan een ieder verzekeren, lekker relaxt fietsen met het gezinnetje kan je echt vergeten. Het is eerder lek fietsen waarbij een mountainbike een vereiste is. De hele wedstrijd volgt trouwens de gehele fietsroute van Flam naar Haugastol. Echter geen fietser start in Flam omdat het klimmen te heftig is. De loop is echt machtig en prachtig. In het begin dus bergen en dalen welke begroeid zijn met bomen, struiken en ander groen. Daarnaast loop je langs een sterk stromende rivier. Het bergwater valt op vele plekken klaterend naar beneden. Vandaag boffen we echt omdat we volop zon hebben. Trouwens morgen ook. Mijn fototoestel maakt, bij hoge uitzondering, overuren. Na 18 km ben ik genoodzaakt te wandelen tot 19 km. Echt wat een haarspeldbochten en wat een stijgingspercentage. Op het 19 km punt is de enige plek waar je je spullen neer kan leggen. Het is n.l. een min of meer selfsupporting race wat een betrekkelijk begrip is omdat het bergwater mede support verleend. Dit bergwater is na tien kilometer (buiten bewoonde wereld) te drinken. Echter wat ik achteraf verneem van een medeloper dat je dit alleen moet doen bij grotere beekjes. Ik doe het overal. Wat blijkt bij de kleinere stromingen is de kans reëler dat er een schaap zijn of haar behoefte in heeft gedaan. Geweldig! (maar niet echt). Tja de parasiet in mijn darmen waar ik afscheid mee aan het nemen ben in samenspraak met een natuurgeneeskundige wordt wellicht onbewust gevoed. Reden van darmonderzoek is vanwege klachten en vanwege preventie (zit toch min of meer in de familie). Iedereen die de wedstrijd eerder gelopen heeft, had al vooraf gezegd ‘heb je de eerste twintig kilometer gelopen, dan is het meeste afzien achter de rug’. Dit klopt maar mijn benen voelen absoluut niet meer fris. Niet aandenken maar verder gaan met het volop genieten van de omgeving en opletten dat je niet op je snufferd gaat. De hele race heb ik genoten van de bergen met de eeuwige sneeuw, de taflloze bergmeertjes met kristal helder water, de flora en fauna. Eigenlijk is het niet te omschrijven maar dien je het zelf te ervaren.
Na 35 kilometer ga ik er serieus een aantal inhalen. In een kort Engels gesprek met een Noorse loper zegt hij ‘ik ben moe’ waarop ik vraag ‘waarom?’ waarop hij me vreemd aankijkt waarna ik begin te glimlachen. Probeer niet aan vermoeidheid te denken. Dit ligt voor me anders wat betreft mijn verbrande hoofd. Geen pet helaas. Deze heb je echt nodig bij een fel schijnende zon in de bergen omdat deze indringender is dan op het vlakke. Gelukkig is er de sneeuw maar dom als ik ben, wil ik van mijn hoofd een sneeuwkop maken. Veels te koud dus. Daarnaast is het ook niet gezond zo snel af te koelen. We mogen zelfs nog door een stukje sneeuw lopen terwijl het inmiddels boven de twintig graden is. Geweldig toch! De laatste 1,5 à 2 uur is het volop dalen. Tien kilometer voor het eindpunt staat een flesje cola klaar. Normaliter heb ik niets met cola en suiker maar neem het toch omdat de sportdrank me symbolisch de neus uitkomt. Een kilometer verderop bereiken we het hoogste punt (1.300 meter). Toch jammer dat we na 54 km stoppen en niet non stop 81 km lopen. Jan wil graag non stop maar zijn mede organisator niet omdat hij van socializing houdt in de avond. Finse is een wederzien. Mijn tip mocht ooit iemand deze wedstrijd lopen, niet na de tweede dag in Finse overnachten of je moet van wandelen houden. Je kan er dus pracht wandelingen maken en lekker relaxen. Twee dagen Finse is voor mij teveel omdat ik meer van Noorwegen wil zien. Derhalve cancel ik mijn reservering in de Finsehytta wat totaal geen probleem is voor het pension. Echt wat zijn ze begripvol. Niets geen annuleringskosten. Het is goed zo. ‘-s Avonds socializing. Ik kom met een Noorse dame te spreken welke dezelfde ultra-loop in Engeland heeft gelopen als ik in Engeland. Een wezenlijk verschil, zij liep aan de goede kant van het kanaal terwijl ik linksaf liep, liep de rest rechtsaf … De avond is gezellig. De winnaar, John Henry Strupstad (3.55) ontvangt een shirt als koploper zoals in de Tour de France. Deze keer geen gele maar een zwarte. Trouwens John Henry heeft zo snel gelopen dat de organisatie te laat was met zijn spullen bij het 19 km punt. Noorse dame bedankt voor het vertalen in het Engels.
Etappe 2 Flam-Haugastol
Zondagochtend 10.30 uur staat de 27 km gepland maar de eerste groep start reeds om 08.00 uur en de tweede om 09.30 uur zodat een ieder tijdig finisht. Het geeft me een kick redelijk wat lopers om 09.30 uur te zien vertrekken welke gisteren, zeker in het begin, te hard van stapel liepen. De spierpijn is symbolisch in hun gezicht af te lezen. Zelf voel ik weinig tot geen pijntjes maar dat kan ook niet als het niet al te hard gaat. Ja echt bij de start houdt ik vandaag al redelijk wat lopers achter me. Een kleine 30 procent van het deelnemersveld finisht achter me maar desalniettemin ook 70 procent voor me. Een illusie op een goede klassering had ik trouwens vooraf ook niet. Het belangRIJKste is genieten van Noorwegen en dat is meer dan gelukt tot nu toe! De 27 km is helaas als een flits voorbij. Het laat niet dezelfde indrukken achter t.o.v. etappe 1 maar toch zeker uniek om mee te maken. Het is over het algemeen licht dalend vandaag. Ongeveer 200-400 meter dalen. De winnaar loopt vandaag 1 uur en 37 minuten. Na afloop is het mogelijk een ”douche” te nemen in het meer bij de finish. Echt het water is maar maximaal 15 graden. Brrr. Na afloop de ceremonie afgewacht. Vervolgens een ieder bedankt en zet mijn reis voort richting Bergen.
Bergen
Bergen is meer dan de moeite waard. Zeker in het oude centrum met zijn specifieke pakhuizen en unieke huizen. Lekker een zalm gegeten op de vismarkt waarbij ik een Australiër spreek. Hij bezoekt Bergen omdat hier de meeste regen valt gedurende het jaar. Nu denk je vast ‘wat een malloot’ maar hij woont in de woestijn in Australië. Alleen hij kijkt niet vrolijk (ik wel) omdat de zon volop schijnt in Bergen. Hij zoekt dus echt de regen op. Na een ½ dag wandelen door het centrum en het bezoeken van een burcht en een museum zet ik mijn reis voort naar de kust. Het dorpje ligt aan het uiterst puntje. De weg er naar toe is spectaculair. De natuur verandert. Deze lijkt op de Finse natuur. Daarnaast worden de wegen steeds smaller. Op een verhoogde brug besef ik me, je zal hier toch maar een tegenligger tegenkomen… Het dorpje ligt prachtig maar kan er nergens slapen. Nog een nacht in de auto, niet aan mij besteed, dan maar richting Odda, een plaats in een fjord achter Bergen. Het prettige aan niet plannen is dat je overal flexibel kan zijn. De rit van Bergen naar Odda is geweldig. Wederom de besneeuwde bergen, vergezichten maar ook de tunnels maken het een feest te rijden. De ferries onderbreken de reis meer dan prettig. Lekker op een boot van je afkijken naar wat je te wachten staat.
Sundal
Kort voor Odda beslis ik spontaan te stoppen in Sundal bij een guesthouse. Achteraf een prima keuze omdat ik stop nabij een natuurpark waar de drie na hoogste gletsjer van Noorwegen ligt. Sorry namen onthouden van parken e.d. is niet aan mij besteed. De gletsjer heeft als naam Foigefonna. Sundal is een mooie start voor 33 km hardlopen en twee uur wandelen in het natuurpark richting de gletsjer. Het klimmen en dalen wordt lekker getraind. De gletsjer heeft een omtrek van 200 km2 met als hoogtepunt circa 1.700 meter. Twee jonge knapen haal ik op de terugweg in. Zij hebben op de gletsjer geskied. Ervaren gasten zo te zien. Bij het hardlopen fotografeer ik een imposante waterval. Toch zijn de beelden in mijn geheugen net zo belangrijk als op de foto. De heuveltraining wil ik morgen ergens tussen Odda en Geiloo bij Dyranu (1.250 meter) voort zetten. Een prima punt lijkt me. Echter plannen is niet aan mij besteed, dit gaat het niet worden. Op dit moment denk ik voor het eerst bewust aan die loop in Griekenland. Vooral denk ik aan de leermomenten (=fouten) uit het verleden. De eerste keer veel te weinig getraind. De tweede keer heb ik me laten overvallen door het begrip vermoeidheid na het overwinnen van de Sangaspas maar wie is er niet moe na deze berg na ongeveer 165 km? Just go on! Dus niet proberen te denken aan vermoeidheid. De derde keer ging het op twee aspecten faliekant mis. Ten eerste ik dacht vooraf dat ik sowieso de Sangaspas zou halen. Deze gedachte is gebaseerd op de deelname er voor. Dit is dus een domme gedachte. Ten tweede veel te veel weekkilometers gemaakt van 200 km en meer per week en dan regelmatig in combinatie met te vaak heuveltraining. De week Noorwegen heb ik 245 km gelopen (54 km – 27 km – 33 km – 13 km – 48 km – 40 km – 30 km). Dit is eenmalig. Wellicht nog een keer in augustus iets van 200 km per week. 200 km en verder is volgens mij alleen voor vedettes als een Jan-Albert geschikt. Heuveltraining is even ook niet aan me besteed. Teveel lijkt met niet goed, te weinig natuurlijk ook niet. Of al mijn afwegingen correct zijn, blijkt in de toekomst. De weg er naar toe is in ieder geval nauwelijks te overtreffen.
Geilo
In Geilo (wat een plaatsnaam) is mijn slotbestemming voordat ik via Oslo afreis naar Nederland. Geilo is een echt wintersportgebied maar tevens een sportieve omgeving gedurende de zomer. Vandaag eerst een rondje om een meer waar ik de weg kwijtraak maar een lieftallig dame wijst me de weg. Soms sta ik tot de enkels in iets van een moerasachtige ondergrond. Achteraf lees ik op een bord dat mensen worden gewaarschuwd niet te dicht langs het meer te lopen. Volgens de VVV is de ronde zogenaamd vlak, echt niet!
De dag er op loop ik een fietsroute van 48 km naar Tuva. Vet afzien omdat het 24 km heen en terug is waarbij het eerste deel uit circa 20 km klimmen bestaat. Het is ook de reden dat ik maar drie fietsers tegenkom (1 haal ik er zelfs in, niet dat ik hard ga maar zij gaat nog zachter op haar fiets). Echter het landschap is wederom prachtig. Huisjes met gras als dakpannen, onderweg loop je door bossen, langs boerderijen, schapen, door rotsachtige gebieden, langs meertjes, langs hutten, echt het kan niet op. Een aantal auto’s halen me in op weg naar Tuva. Echt ik heb geen flauw idee of het een groot of een kleine plaats is. Nou surprise, surprise, er staat een huis waar je een bakkie kan drinken en een happie kan eten waarna je vervolgens verdere kan wandelen. Geen plaats maar een enkel huis. Het ziet er uitdagend uit maar laat het voor wat het is. Op de terugweg verloopt alles vlotter (circa dertig minuten) waarbij ik tevens het punt passeer waar ik een pracht regenboog in de ochtend zag.
Vervolgens jammer genoeg terugtocht naar Nederland.
Tips
Ben je van plan ooit deel te nemen aan de Rallarsvegsloppet een aantal tips:
1) schrijf je reeds in het eerste kwartaal in omdat de race snel is volgeboekt (ik mocht bij hoge uitzondering meedoen als nr. 101, Jan bedankt);
2) ga met het eigen vervoer;
3) blijf langer in Noorwegen dan alleen de dagen van de loop;
4) neem bergschoenen en stokken mee zodat je ‘normaal’ kan wandelen;
5) neem niet alleen winterkleding mee…;
6) neem een landkaart mee;
7) overnacht na etappe 2 niet in Finse omdat je afhankelijk bent van de trein welke maar een paar keer per dag rijdt;
8) wees flexibel;
9) EN GENIET!
10) mag je zelf invullen (je hoeft natuurlijk niet te gaan, haha)
Na thuiskomst staat er een 40 km training spontaan gepland. Lekker rennen in het onweer en ervaren hoe het is na een vermoeide reis sportief bezig te zijn. Vervolgens de dag er na 30 km ‘uit’lopen om vervolgens -‘s avond in de bank moe maar voldaan te ploffen.
Toch al met al een unieke week waarbij Noorwegen sowieso voor herhaling vatbaar is.
Groeten,
Henk Harenberg
NB. Voor info over deze loop zie de website van de organisatie http://www.ringsport.no/rallarvegslopet