Wanneer je naar een kaart van Schotland kijkt is een van de eerste dingen die opvalt de merkwaardige diagonale lijn die het noordwestelijke deel scheidt van het zuidoostelijke deel. Deze lijn begint al bij Oban, waar hij nog de vorm heeft van een trechtervormige zee-arm om zich vervolgens te vernauwen totdat er bij Fort William niet meer dan een smal kanaal overblijft: het Caledonian Canal. Verdergaand in noordoostelijke richting verbreedt dit kanaal zich weer om twee kolossale meren te vormen: Loch Lochy en het bekende Loch Ness. Dit laatste heeft naar verluidt de grootste waterinhoud van alle meren in Groot-Brittannië. Het is dan ook 37 kilometer lang en tot 226 meter diep. Na Loch Ness loopt het Caledonian Canal verder tot aan Inverness, waar het weer in zee uitmondt.
Dit alles is het gevolg van een breuklijn tussen twee aardplaten, die ‘the Great Glen’ (het grote dal) wordt genoemd. Het Caledonisch kanaal is ooit een militaire en commerciële scheepvaartroute geweest. Daartoe is het van 29 sluizen voorzien om het enorme hoogteverschil te overbruggen. Het sluizencomplex bij Fort William, dat uit maar liefst acht getrapte sluizen bestaat, heeft de toepasselijke naam ‘Neptunes Staircase’. Vandaag de dag passeren er alleen nog pleziervaart en vissersbootjes.
Langs de volle lengte van de Great Glen loopt sinds 2002 de ‘Great Glen Way’, een lange-afstands wandelpad. In augustus 2014 werd ‘the high route’ opengesteld die vanaf Invermorriston in plaats van langs de oevers van Loch Ness hoog over de heuvels loopt en prachtige uitzichten biedt.
De Great Glen Ultra volgt de markeringen van de Great Glen Way inclusief de high route, met hier een daar een door de organisatie aangebrachte kleine omleiding om bij de checkpoints te komen. De lengte die wordt vermeld is 71 miles oftewel 114 km, volgens mijn Garmin was het 112 km. Het aantal klimmende hoogtemeters is om en nabij de 1900. Toen ik deze loop tegenkwam (volgens mij was het op Ultraned) viel ik er eigenlijk onmiddellijk voor. Het was precies wat ik zocht: een landschappelijke mooie loop-in-lijn, uitdagend qua afstand maar niet al te technisch en in het hart van Schotland. Bovendien had ik Loch Ness nog nooit aanschouwd en dat werd toch ook wel eens tijd. Het was dit jaar alweer de vierde editie van deze loop (voor het eerst over de high route) dus dat geeft ook wel vertrouwen in de organisatie.
Het betreft hier een zogenaamde ‘self supporting’ loop wat betekent dat je zelf verantwoordelijk bent voor je proviand. Je levert op de startlocatie een zestal ‘dropbags’ in die door de organisatie op de checkpoints worden neergezet. Omdat iedereen altijd veel meer meeneemt dan hij of zij op kan blijft er naarmate de tocht vordert steeds meer achter zodat het een waar eetparadijs wordt.
De start was op ‘Neptunes Staircase’ in Fort William. Daar hadden zich om 1 uur ’s ochtends in het halfdonker aan de voet van de in wolken gehulde Ben Nevis zo’n 100 mannen en vrouwen verzameld. Na het blazen van een hoorn (gelukkig geen doedelzakken dit keer) waren we op weg voor een avontuur dat maximaal 22 uur mocht duren. Donker wordt het niet gedurende de midzomer in het noorden van Schotland. Hooguit een diepe schemering. Alleen in de donkere bossen was de hoofdlamp nodig maar om een uur of drie was het gewoon weer helemaal licht. Wel was het behoorlijk gaan regenen en dat hield tot een uur of zeven aan. Daarna werd het droog en later verscheen er zelf een aarzelend zonnetje. Op de toppen was het met 11 graden ronduit fris. Maar dat heb ik liever dan warmte. Mede door dit ‘ideale loopweer’ ging het prima. Ik had behoorlijk wat trainingskilometers gemaakt, met als afsluiting twee weken geleden de 9-uursloop in den Haag, en dat leek zich terug te gaan betalen. Een afstand van boven de 110 kilometer is voor mijn doen behoorlijk lang. Sterker nog, van al de 135 ultramarathons die ik tot dan toe had gelopen was de langste 104 km!
Tijdens eerdere ultra’s in de UK werd ik vaak opgehouden door de technische passages, met name de rotsachtige klauterpartijen en afdalingen. Die ontbraken hier echter. De paden waren ‘very good underfoot’. Zachte bosgrond, grind- en gruispaden en af en toe een stuk asfalt. Het liep gemakkelijk en van inzinkingen was geen sprake. De beklimmingen en afdalingen waren hier en daar behoorlijk steil maar niet te vergelijken met bijvoorbeeld de Scafell Pike. Dit was het zomerse gezicht van Schotland. Weelderige, dicht begroeide bossen in de Glens met prachtige bloemen, kabbelende beekjes en ruisende watervallen. Boven op de high route (400 meter) was het wat kaler maar daar domineerden de fantastische uitzichten op de kloof van de Great Glen en het lange lint van Loch Ness. Een feest der elementen! Alle vermoeidheid viel van je af. Het deed me een beetje denken aan het Noorse fjordenlandschap.
Net binnen de 17 uur finishte ik op de atletiekbaan van Inverness, dik tevreden met het resultaat. De volgende ochtend was er in het stadion een prijsuitreiking. Het leuke was dat niet alleen de top 3 m/v naar voren werd geroepen, maar dat daarna elke finisher persoonlijk in het zonnetje werd gezet met een flesje whisky, een whiskyglas met logo en een fotomoment.
Al met al een leuke loop met een enthousiaste organisatie en een bijzonder parcours. Nu nog kleinschalig, maar het zou met niet verbazen wanneer deze verder in populariteit zal groeien. En wat ons Nederlanders betreft: nu er sinds half mei een directe vlucht van Amsterdam naar Inverness bestaat kun je binnen twee uur in de Highlands staan!
André Boom