Als atleet heb ik mijn opleiding genoten op de baan. Voorafgaand had ik me als voetballer wel eens gewaagd aan 10km wedstrijden en halve marathons maar toen ik me eind jaren 80 officieel aansloot bij een atletiekvereniging kreeg ik standé pede verbod om nog op wegwedstrijden te verschijnen op straffe mijn sportzakje te pakken en nooit meer een voet in de kleedkamer van de club te zetten.
De eerste jaren bestonden dus alleen uit baanatletiek en veldlopen. En baanatletiek bestond dan voornamelijk uit 800m en 1500m, met op het eind van het seizoen eens een uitstap naar de 3000 of 5000m. In de latere jaren bleek dat ik pas vanaf de 3000m rendabel was en allengs liep ik 3000 en 5000m om ons dan op het eind van het seizoen te wagen aan 10.000m en de uurloop.
God, ik haatte de 1500m. Op één of andere manier slaagde ik er in om die absoluut niet goed af te werken. Coach Jean was nog van de oude school (Lydiard en Reyndell), dus hetgeen je niet goed kan en niet graag deed moest je gewoon een gans seizoen doen. 4’06” was het hoogst haalbare, terwijl ik later 8’40” op de 3000m, 14’46” op de 5000m en 30’36” op de 10.000m liep. Niets wereldschokkend maar ook niet in verhouding met die stomme 1500m. Het bleek dus dat ik beter was in het langere werk, dan in het korte. Raar maar waar, waar andere atleten baalden van de 10.000m deed ik dat het liefste. 25 ronden daveren over de baan, het aftellen, het klokken het sprinten om toch nog enkele seconden van je besttijd af te halen. Nog liever deed ik de uurloop. Een uur lang tegen je maximum snelheid vierhonderdjes afleggen. 18km600 werd mijn bestafstand, maar dat deed ik dan ook gans alleen want uurlopen werden weinig georganiseerd. Menig topper schuwden dit onderdeel en meestal was ik de jongste atleet die aan dit onderdeel meedeed tussen oudere geroutineerde lopers. De meeste uurlopen die ik aflegde won ik ook. Ondertussen ben ik uitgegroeid tot ultraloper en stilaan ga ik terug naar af. Daar heb ik 25 jaar tijd voor gehad. En toen ik voor het eerst in mijn omgeving zei dat ik een 10.000m ging lopen was de opmerking; “Gho, dat is om gek van te worden, 25 rondjes lopen op de baan. Dat moet je toch graag doen….” Later dezelfde opmerking toen ik verkondigde dat ik een uurloop ging doen. “Gho, een uur lang rondjes lopen…….etc,….” Ik ben gegroeid in die 25 jaar, van 800m tot 100km. Ik liep de marathon op de baan- 105 ronden, de 50km op de baan – 125 ronden en vorige week de 100 op de baan. Niet de 100m maar de 100km – 250 ronden. Mijn omgeving is niet meegegroeid. Want nog steeds kreeg ik dezelfde opmerking: “Gho, dat is om gek van te worden,250 rondjes op de baan. Dat moet je toch graag doen”
Wat trekt me dan zo aan in die 100km op de baan? Heel eenvoudig:
a) Je loopt vlak. Er is nergens een helling of een afdaling op de baan te bekennen, dus het tempo kan niet onderbroken worden. Als er iets is wat ik haat dan is het een helling.
b) Het overzicht, de controle, de tussentijden. Het klopt allemaal. Een kilometer is een kilometer. Geen 993m of 1010m. Je kan perfect klokken je tempo controleren en aanpassen en omdat de baan vlak is heb je zelf de controle over het tempo en niet de helling of de afdaling.
c) De bevoorrading. Staat altijd op dezelfde plaats, je kan ze perfect nemen om de 5km, je bent dus niet afhankelijk van de verschillende plaatsten waar de organisatie ze zet, dus ook weer een stuk controle dat je zelf in de hand hebt.
d) Het deelnemersveld. Weinig gekken die dit wagen, dus beperkt deelnemersveld = weinig last van andere atleten.
Voor een neuroot als ik gaat het dus over controle en dat heb je op de baan zeker en vast.
Het enige waar ik geen controle over had was de samenwerking tussen mijn geest en lichaam, en laat dat nu net het belangrijkste zijn.
Om eerlijk te zijn was het opzet om 7h30 te lopen. Met een snelstoomschema van 8 weken hadden we voor dit doel getraind. Ik zou mijn vanzelfsprekende ik niet zijn als ik de eerste 50km niet te snel doorkwam (een kleine 10’) op het voorziene schema. Maar onderweg had mijn geest alles onder controle. Daarom stelde ik coach Ed gerust met de boodschap dat de volgende 50 aan de geplande 4’30”/km zou gaan en zo ook werd dit aan de geest in het hoofd bevolen. Jammer maar helaas besliste het lichaam er even anders over. Het is genoeg geweest was de boodschap, ik ben nu de baas en vanaf kilometer 51 begon de helletocht. Ik werd wat troebel in het hoofd en verloor alle controle. Over tijd, tempo, ronden, drinken. Ik wist op een bepaald moment niet meer wat ik aan het doen was en waarom ik op een koude zondag op de baan in Deventer liep. Controle verliezen voor een neuroot als ik is het ergste wat me kan overkomen en aan kilometer 75, het punt waar ik altijd overstag ga op een 100km zegt het lichaam dat het welletjes is geweest. De geest sluit zich daar bij aan. De coach iets minder. Geen peptalk deze keer, de spreekwoordelijke stamp onder mijn kloten en een beker hete thee. De laatste 70 ronden strompel ik als een zombie over het tartan, maar gek genoeg is er weer wat controle en verdwijnt de mist in de hersenpan. Niet dat het lichamelijk beter gaat, maar alles wordt terug een beetje helder. Ik begrijp weer wat ik aan het doen ben en besef dat het niet meer gaat over 7h30’, maar alleen nog over 100km uitlopen. Het gaat’em over Marc Papanikitas die nu eindelijk voor zichzelf nog eens aankomt op een 100km, niet meer en niet minder.
Is het dan toch omdat het op de baan werd gelopen, maar ik finish als eerste in 7h59’, met dank aan Mark De Boer die me de laatste 5 ronden in zijn zondagse kledij al lopende naast mij allerlei dingen in mijn linkeroor toeriep. Ik begreep er geen lap van en had ik op dat moment de vliegende diarree gehad dan had ik er gewoon uitgelopen zonder dat ik het gemerkt had. Toen ik heel lang geleden op de WK 100km in Korea ineen stortte was het de Nederlandse Bondscoach die me er doorheen riep (Ed Van Beek). Met Mark De Boer herhaalt de geschiedenis zich.
Marc Papa….
NB. Voor de site van Marathonplus schreef Marc nog een ander verslag, zie: http://www.marathonplus.nl/component/content/article/189.html