Met de Bruinvisch op avontuur langs de Zuiderzee

Herman Euverman: “Ik loop nu helemaal alleen en in een soort mantra ben ik voortdurend bij mijn zieke vrouw. Het geeft mij inspiratie om door te lopen en weldra komt Lemmer binnen bereik.”

Graag wil ik jullie iets vertellen over een bijzonder loopavontuur onder bijzondere omstandigheden. Laat ik beginnen bij het begin en stellen dat de naam Bruinvisch bij insiders ondertussen wel bekend zou kunnen zijn. Het is een oude Friese tjalk van Kees Dekker uit Harlingen waarmee dit jaar voor de vierde keer een loop-vaarreis werd gehouden door de mensen van ROG ook bekend van het Pieterpad. Na een Rondje Wad, een Rondje Duits Wad,een rondje Eilandhoppen dit keer over vier dagen de Zuiderzeetocht tegenwoordig bekend als het IJsselmeer.

Ik zal een persoonlijke impressie geven van elke dag met de wetenschap dat net als bij de vorige tochten vele dingen anders verlopen dan van te voren gedacht. Veel heeft het trouwens niet gescheeld of ik had hier geen verslag hoeven te schrijven. Mijn vrouw Lineke zou ook meegaan maar een zware operatie met nabehandeling noopte haar af te zeggen en dat deed mij twijfelen of ik wel gemotiveerd zou zijn om vier dagen een eind te gaan lopen. Het hele voorjaar sukkelde ik met mijn loopvorm wat tot resultaat had dat ik drie marathons wist uit te lopen en in vier ultra’s voortijdig ben uitgestapt. Nou ben ik weliswaar wat aan het afbouwen en is mijn energiehuishouding soms te vaak onvoorspelbaar maar om nou steeds uit te vallen schiet niet echt op en dat letterlijk. Daar kwam dan ook nog even een zware verkoudheid vlak voor de tocht overheen;zo een waarbij je blij mag wezen dat je, je longen nog in je lichaam hebt zitten. Dan toch maar op woensdag 29 mei naar Harlingen afreizen waar ik op de Bruinvisch in een vertrouwde omgeving terecht kom en langzaam de spanning van mij afglijd.

Donderdag 30 mei, het gaat beginnen.
De hoofdrolspelers zijn Kees, Bart en Tjeerd die het varende deel zullen verzorgen. Frida en Belinda voor de catering aan boord. Sietze (op zijn fietse),Richard en Martha voor de verzorging van de lopers onderweg. De lopers deze reis zijn Gijs, Lex, Ralph, Karel, Sjaak en ondergetekende plus de gastlopers Jacob V. en Wietze J. De bedoeling is dat we vandaag van Harlingen naar Stavoren lopen met een kaartje in een poging niet de weg kwijt te raken en liefst voor het avondeten in Stavoren te zijn. Eigenlijk kan Gijs vanwege een onwillige knie niet zo best lopen zodat die zich voornamelijk met een fiets bezighoudt en zal bij Stavoren nog een voorzichtige poging ondernemen om wat kilometers zijn schoenen te verslijten. Het eerste stukje vanaf Harlingen naar Zurich lopen we buitendijks wat redelijk schuin afloopt. Dat is het probleem niet, wel dat ik uit de broek moet op deze kale dijk maar een droog gevallen stuk Wad brengt uitkomst. Vanaf de kop van de Afsluitdijk naar Makkum loop ik samen op met Sjaak en we halen wat oude loopherinneringen op.

Het is bewolkt, het waait wat maar eigenlijk wel goed loopweer en ondanks dat ik op mijn gemak loop raakt Sjaak achterop waar hij overigens geen bezwaar tegen heeft. Ik had deze kustlijn altijd al willen lopen en het valt me niet tegen; via smalle straatjes van Makkum kom ik in een weelderig dorpje Gaast geheten. Langzamerhand ga ik in mijn eigen lopen op met een fototoestel bij de hand om impulsief wat kiekjes voor het nageslacht te bewaren. Het karakteristieke kerktorentje van Workum komt in zicht maar het dorp laten we letterlijk links liggen om tenslotte op een schitterende oude zeedijk terecht te komen. Weelderige plantengroei, af en toe een fietser en met een landkaartje in de hand om me te oriënteren, een zonnetje wat er door probeert te komen is het genieten geblazen. Voor wie in deze streken een keer terecht komt moet eens een keer in Hindelopen rondkijken, een fraai dorp waar ik wel wat langer had willen rondkijken maar dat een andere keer. Het lopen gaat nog steeds goed en dat is tijdens een meerdaagse op de eerste etappe wel eens anders geweest dus Stavoren haal ik wel. Sietze begeleid mij langs de slingerde dijk via Molkwerum en ik probeer me te concentreren op het lopen zonder te denken aan de finish. In de verte zie ik een oranje shirt voor me uit lopen en dat blijkt Gijs te zijn. Om bij de haven terecht te komen moeten eerst nog een industrieterrein heen banjeren maar dan is daar toch de beloning van de finish na 45 kilometer die ik luister bijzet met een dikke ijsco.

Vrijdag 31 mei, de zon breekt letterlijk door.
De gebruikelijke vroege start levert een rustig Stavoren op, een dorp dat me wat tegen is gevallen; een paar leuke pandjes lekker, veel rust maar het haalt het niet bij Hindelopen. Weldra lopen we in een totaal ander landschap met de Rode Klif als eerste glooiing in het parcours. De glooiingen van Gaasterland zijn opgestuwde keileemruggen uit de Saalien ijstijd bedekt met een laag zand; we zullen er nog een paar tegenkomen. Wat opvalt is dat we langs de hele Friese kust zo oogwaarschijnlijk meer Duitse dan Nederlandse nummerborden tegenkomen, maar er is gelukkig weinig verkeer. Ik neem mijn gemak om regelmatig foto’s te maken; uiteraard gaat dat ten koste van de tijd meer dat zal me een worst wezen en dat te bedenken dat ik vegetariër ben. Bij Oudemirdum word ik getrakteerd op een verkoelend Jolderenbos waar de vochtigheid nog nadrukkelijk aanwezig is. Door Richard begeleid kom ik op een boerenweg met uitbundige vegetatie en een weelderige rust op de weg en ik waan mij in het loopparadijs, dit is het helemaal. Met een ommetje kom ik in Nijemirdum uit en verlaat dit voor Friesland opmerkelijk landschap en begeef me richting Lemmer met links de nodige natuurgebiedjes.

Ik loop nu helemaal alleen en in een soort mantra ben ik voortdurend bij mijn zieke vrouw. Het geeft mij inspiratie om door te lopen en weldra komt Lemmer binnen bereik. Plotseling kom ik voor een open brug van een sluis te staan waar het Rode Kruisschip de Henry Dunant zich in de sluis wurmt. Vrij vlot kom ik weer op gang en friemel mij door het centrum van Lemmer om de opgang van de dijk naar Urk te vinden en het lange eindeloze lopen kan beginnen. Er zijn kilometeraanduidingen op de dijk, aangebracht door de Loopgroep Urk die jaarlijks hun eigen loopje van Lemmer naar Urk houden. Ze geven me enigszins houvast op deze dijk waar maar een enkele knik in zit. Hier en daar zijn wat voorzieningen aangebracht om materiaal aan te voeren voor een weg aan de andere van de dijk. Even twijfel of ik verder kan maar besluit me van waarschuwingen niks aan te trekken. Ik krijg het Vuurtorentje van Urk in zicht en gebruik het als richtpunt onder het geraas van een heel zwik aan windmolens. De aankomst op het voormalig eiland is schitterend en ik verheug me op een biertje. Loop nog een paar keer fout maar finish naar tevredenheid na 58 kilometer.

En dan de oversteek naar Enkhuizen met de Bruinvisch bij een windkracht 6 met korte golfslag en dat gaf dus spektakel. Op het bovendek bleef het nauwelijks droog, op het onderdek bleke gezichten en een chaos van spullen, maar wel leuk. Het werd een latertje met het eten maar een biertje en een wijntje zorgen voor een lome gezelligheid.

Zaterdag 1 juni en het is koud en … het waait.
Met de trein naar Hoorn om in de omgeving aldaar een zogenaamd Rondje Beemster te lopen bedacht door Lex die dit gebied gebruikt als zijn trainingsgebied. Bij de Hoofdtoren en De scheepsjongens van Bontekoe vertrekken we richting de dijk en ik heb me beruchte sanitaire stop en het bekende probleem waar uit de broek te kunnen vlak langs een weg. Uiteindelijk lukt het altijd maar levert altijd achterstand op. Langs de dijk doet alles er aan herinneren dat we op een voormalige zeedijk lopen; naambordjes, oude palen met rijke historie. Ik kom in Ettersheim terecht waar het voormalig schooltje van Dik Trom staat en die moet natuurlijk op de foto. Via Oosthuizen loop ik een idyllisch dorpje Beets binnen; ik heb regelmatig een landkaartje nodig om de juiste weg te kunnen vinden wat tijd vergt maar verdwalen is geen optie. Ik krijg visite van Sietze en beide storten we ons in de polders. Wat een vlaktes zeg! De Beemster als eerste en daarna de Schermer met een stel fraaie oude molens en het blijft waaien op de dijken in een landschap met verschillende waterniveaus.

Ik heb eigenlijk een wat mindere dag maar blijf volhardend doorbeuken tegen de wind in. Via het plaatsje Ursem eindelijk de wind in de rug maar krijg last van het verkeer wat regelmatig onbeschoft rijdt op een bochtige onoverzichtelijke weg richting Avenhorn. In Avenhorn staat Tineke, de vrouw van Lex langs de kant van de weg en ik geef haar beleefd een hand, maak een foto van Lex zijn huis en ploeter voort. Met Hoorn in zicht kom ik zowaar weer in een beetje ritme en op aanwijzing van Sietze baan ik mij een weg naar het station van Hoorn, 45 kilometer achter de rug. Oh ja, we zijn toch maar doorgevaren met de Bruinvisch naar Medemblik om Kees tegemoet te komen.

Zondag 2 juni, deze dag doet zijn naam eer aan en met gevolgen.
Nou was het de bedoeling dat we van Enkhuizen naar Den Oever zouden gaan lopen. Nu wou Kees graag op tijd naar Harlingen varen anders duurde hem de reis te lang dus moesten we om twee uur in de middag in Kornwerderzand wezen dus vertrokken we na top- overleg uit Medemblik en misten we dus het fraaie stuk tussen Enkhuizen en Medemblik. Nou werd er een principeafspraak gemaakt om begin juli voor de liefhebber nog eens te gaan lopen over de dijk tussen Hoorn en Medemblik. Medemblik is een leuk plaatsje met een mooie haven en we hebben vroeg in de morgen alle ruimte om op weg te gaan naar de Wieringermeerpolder waar een eindeloos lijkende weg ons wacht. Snel wordt het warmer en begint de tegenwind aan te trekken,maar veel last heb ik er niet van. Al gauw kom ik groepjes en groepen tourfietsers tegen maar voor de rest veel ruimte op de weg die ter hoogte van het Robbenoordbos smaller wordt wat extra aandacht vraagt. Het bos zorgt er wel voor dat ik in de luwte kom te lopen en dat scheelt energie. Bij Den Oever neem ik een Kleine Bonte Specht waar, de aandacht is dus nog in orde.

Na een jasje uit getrokken te hebben bereid ik me voor op een zoveelste tocht over de Afsluitdijk. De dijk is weelderig begroeid met wilde planten die veelvuldig door vlinders worden bezocht. De omstandigheden zijn beter dan vorig jaar toen we werden geplaagd door muggen, volgens Richard miljarden in aantal en dat is lastig voor een vegetariër die met een open mond loopt. Bij het monument wordt ik verzorgd door Sietze die dan telkens weer vooruit rijdt zo dat ik me volledig op mijn eigen lopen kan concentreren. Onderweg heb ik af en toe contact met leden van een loopgroep die een soort van estafette aan het houden zijn. Ik loop van punt naar punt en het volgende punt is Breezanddijk waarna het nog ongeveer 11 kilometer is naar Kornwerderzand. Ik loop met de inspiratie van mijn dierbare vrouw en dat loopt goed. Na Breezanddijk kom ik wat moeilijk weer op gang na de verzorging maar gaande weg kom ik op stoom en weet een behoorlijk tempo te ontwikkelen en met een gebald vuistje voltooi ik de laatste kilometers die de 46,8 van deze dag completeren.

En wie nou verwacht dat Kees met zijn Bruinvisch al In Kornwerderzand zou zijn vergist zich. Wat bleek nou, Kees vertrok te laat uit Medemblik en was de haven nog niet uit of hij veroorzaakte een aanvaring dus toch weer te laat in Harlingen waar ik met begrip van mijn reisgezelschap direct naar Zwolle ben doorgereisd.

Epiloog.
Deze vier dagen hebben mijn loopvoorjaar weer goed gemaakt en ik kijk uit naar het toetje begin juli. Dit soort loopreizen moet je liggen inclusief het leven aan boord, inclusief het gesnurk, inclusief een soms haperende wc., inclusief woelig water met voor sommige zeeziekte. Lopen over dijken in de zon, in de wind langs water is niet ongevaarlijk, het leverde mij een flink verbrand hoofd op dus zonnemelk is wel op zijn plaats en dat spul had ik dus niet. Jammer dat Gijs door een haperende knie slechts kleine stukjes heeft kunnen lopen. Lex was steeds de snelste van ons maar eigenlijk ging het niet om de tijd, slechts het uitlopen was van belang als dat fysiek mogelijk was. Over de verzorging niets te klagen, fijne mensen met oog voor detail en mijn loopgezelschap was inspirerend inclusief mijn vrouw Lineke.

Herman Euverman.