Het Zwitser Leven-gevoel van een hardloper

“Unglaublich, zeg ik; nicht zu fassen, zegt hij.
Modder en hagel komen ons tegemoet.Het is noodweer met een hagelstorm.”
Herman Euverman in de Graubunden marathon.

{b}Het Zwitser Leven-gevoel van een hardloper.

Noodweer tijdens de Graubünden Marathon!{eb}

Een weekje vakantie in Zwitserland en dan nog een marathon lopen ook.
Een weekje van alles doen en niets doen.We zien wel. Waar blijft de tijd.
Na in Lenzerheide neergestreken te zijn, gelijk een wandeling op een deel van het marathonparcours gemaakt.Aardig steil hier en daar.Op de Papaner Rothorn om precies te zijn.Vrouw Lineke gelijk verbrand door de zon.
De dagen hebben we gevuld met verrekte leuke uitstapjes.
Een autorit over een aantal passen met als hoogtepunt de Passo dello Stelvio.
Leuk om stijgend in een veel te smalle en donkere galerij-tunnel terecht te komen en dan dalende auto,s en motoren tegen te komen.Wat doe je dan?
Nou we zijn er uit gekomen,maar afgezien van die scheldende Italiaan,zal ik jullie de details besparen.Het uitzicht boven op de pas vergoed alles.
Ook een bezoekje aan Liechtenstein was de moeite waard. Verder schitterende wandelpaden,flora,fauna,kloven,watervallen en kerken.
Veel zon,een goed humeur en het gevoel even niet meer te weten welke dag het is.
Onthaasten! Het Zwitser Leven-gevoel!

Ter afsluiting van een uiterst prachtige week ook nog een marathon lopen.
Wat wil een hardloper nog meer. En het gaat hier ook nog even om de
Graubünden Marathon. Eentje om van te smullen met start in Chur op 590 m en finish op de Papaner Rothorn op 2865m.
In totaal 2682 klimmeters en 402 dalende meters.Wel aardig, dacht ik zo.

Nou had ik de laatste dagen voor de marathon het weerbericht goed in de gaten gehouden want na een periode van warm weer slaat het weer soms heel snel om met een hoop onweer en dat geeft in de bergen nog wel eens spektakel.
De dag voor de marathon was er al een onweerbui voorspeld,maar dat viel nogal
mee.De voorspellingen voor de marathondag zelf kwamen er op neer dat het iets koeler zou zijn met aan het eind van de dag de mogelijkheid van een verspreide onweersbui.Hoe het werkelijk is geweest zal ik jullie vertellen.

Om 7.00 uur stap ik in de lokale bus om met een aantal lotgenoten naar Chur in het dal te rijden alwaar om 9.15 uur de start zal plaatsvinden.Lineke blijft in Lenzerheide en zal later op de dag een foto van mij schieten om vervolgens met het kabelbaantje naar het bergstation boven op top van de berg door te reizen.
In het dal zijn wij bijna de eerste deelnemers. Alles verloopt gemoedelijk. Hier en daar een bekende kop van ook zo,n prettig gestoorde hardloper die zo nodig de berg op moet.Langzaam stijgt de temperatuur.Hoezo koeler weer!
Ik draag een hemdje met korte mouwen voor het geval het eens fris zal worden ergens in de bergen,maar ja het blijft lastig om je kledingkeuze te bepalen.
Alles gaat er hier zo gemoedelijk aan toe dat je niet direkt te indruk zal hebben dat er iets gaat gebeuren. De speaker is bijkans de meest aktieve persoon. Hij kletst het laatste uur flink bijelkaar.En dan kruipt langzaam iedereen bijelkaar aan de rand van het atletiekbaantje alhier.Ik sta wat met Nederlanders te praten die het ook wel zien zitten om eindelijk te gaan lopen.En dan,de start.Gelukkig,het gaat gebeuren!

We zijn vrij snel Chur uit met licht stijgende eerste kilometers. Na 3 km duiken we het bos in en wordt het klimmen serieus.Als de klim voor mijn gevoel te steil is wandel ik om niet te veel energie te verliezen in het begin.Bij de eerste drinkpost is het water op en ligt het pad bezaait met bekertjes.Dan maar wat sportdrank.
Gelukkig is het redelijk koel zolang we in het bos lopen.
Van 6 tot 9 km is het pad breed en niet te steil. Heerlijk om een ritme er op na te houden,maar ja het is niet altijd feest dus volgt er ook weer een wandelhelling.
Na 12 km het dorpje Churwalden waar het wárm is!Dat krijg je als je op asfalt loopt.Blijven drinken en afkoelen.Om de 4 km gemiddeld,een drinkpost.Soms kan men het water niet snel genoeg aan voeren.Er wordt wat vocht afgeslobberd.
Na het dorp een zigzaggende weg omhoog met zwetende en hijgende lopers.
Ik begin al de nodige lotgenoten te herkennen. Soms zitten ze achter mij,soms voor mij.

We verlaten het asfalt en bestijgen een wandelpad en ik krijg het wel érg warm!
Ik haal vlak voor het voorlopige hoogste punt-Foppa,1754 m op17,6 km-van het parcours Ruud Kok uit Apeldoorn in en we praten en lopen een tijdje met elkaar op.Gezellig!Ruud vertelt over zijn loopprestaties en ik moet bekennen dat die van mij er wat mager bij afsteken,maar dan lopen we dus wel hier en nu met elkaar en we dalen op een asfaltweg. Naar rechts duiken we het bos in en een ongelijk pad volgt.Het gaat me vrij goed af.Ruud blijft achter.
Uit het bos kom ik bij het dorpje Parpan.Het loopt nu op een zogenaamd plateau.
Dat het er nou makkelijker op wordt,kan ik niet zeggen. Het is een ditje en een datje,effen en oneffen.Proberen er de gang in te houden en vooral enige afkoeling te vinden,vooral van het hoofd.Hier en daar onderweg heb ik mijn pet in een waterbak van een boer gedouwd maar dat hoofd van mij wil maar niet koeler worden.Al geruime tijd ruik ik mijn eigen zweet opzichtelijk.Als we toevalig eens tegen de wind inlopen is er enige afkoeling,voor de rest heb ik het idee dat het alleen maar warmer wordt.Een 30° misschien?Om me heen komen mensen in de problemen.Dan toch wat bewolking.Wat een genot.
Op 25 km kom ik door in 3.04.Ik loop aardig op schema. Nou ja,schema.
Wat is redelijk om van uit te gaan.Een zware marathon,dus 6.30 misschien.
Okee dan,laten we eens zien of dat is te halen.

Een bos bij het dorpje Valbella heeft als atraktie dat je huppelend en zigzaggend
over boomwortels en kuilen je weg moet zoeken. Ik loop even helemaal alleen in mijn strijd tegen de komende en gaande meters.
Ik nader de Heidsee,in de regio een overbekend rekreatie-meertje waar we omheen moeten lopen.Een Alpenhoornblazer staat zijn best te doen om ons te vermaken en dat lukt best wel.Daar is Lineke.Hoi!Een foto.Of het gaat.Ja hoor,maar wel een beetje warm.Ja,het moet wel gaan,anders wordt het helemaal niets.
We lopen Lenzerheide binnen-31 km-alwaar een klok geplaatst en de tijd is….3.47 en dat valt niet écht mee.Maar goed,niet op letten,gewoon boven komen.
We lopen Lenzerheide-1469 m-uit en nu gaat het echt gebeuren.Jetzt geht’s los!!!

Een zeer steile klim volgt. Eerst over een asfaltweg en dan door het bos,bijkans kruipend en struikelend over steentjes en boomwortels richting de waterval.
Wahnzinn zegt een man.Vieleicht zeg ik,vieleicht. Optimistisch toch?
Waar o waar is de waterval als we bij een drinkpost komen. Ik zie hem niet.Dan maar even bijkomen op een rotsblok.Ik heb geen kracht meer in de benen.
Een vlak stuk pad volgt. Nou ja vlak.Het is zo,n pad met veel boomwortels waarover je voortdurend een smak maakt als je,je voeten niet optilt.Geen shuffle-paspaadje.Ik blijf maar wandelen en blijf voorzichtig.
Ik haal mijn pet van mijn hoofd.Hij knelt. Een teken dat het dus echt niet gaat
Uit het bos begint het het wat te regenen en bij Sharmoin-het Mittelstation van het kabelbaantje op 35 km-krijg ik een op maat geknipte vuilniszak als bescherming.
Lineke neemt een foto en geeft aan mij straks boven op te berg terug te willen zien.We zijn nu op 1883 meter en….de weg loopt verder omhoog!

Steile en redelijk lopende hellingen wisselen elkaar af.Het pad is redelijk breed.
Af en toe sta ik even stil om bij te komen. Geen macht meer in de benen!
Het regent niet meer maar de nevel trekt zich om de top van de berg heen. De temperatuur zakt langzaam.
Ik verbaas me erover dat sommige mensen toch nog vrij vlot omhoog wandelen en ik wordt dan ook bij tijd en wijle gepasseerd.
Een loper voor mij laat zich met kramp neerzakken aan de rand van het pad.
Hij gilt het uit van de pijn.Ik tracht hem te helpen op de klassieke wijze, het voetje buigen en het helpt.Ik bied een hand aan om hem overeind te helpen,maar hij blijft liever nog even zitten.
Een eind verder op sla ik links af en na een paar honderd meter hoor ik een gil en een fluitje achter mij.Ik ben verkeerd gelopen.Dan maar weer terug.
Ik rijg kramp in mijn linker dijbeenspier.In mijn heuptasje heb ik Arnicaforce wat ik op de spier smeer en het helpt.
Op een gegeven moment buigt het pad naar rechts en een minder steile passage volgt.Het wandelen gaat iets vlotter nu en ik kan me weer wat herstellen.
Ik passeer het 38 km punt en de nevel wordt dikker.Ik ben blij dat ik een vuilniszak om mij heen draag.
Hé,wie hebben we daar, jawel het is Ruud. Heeft hij mij toch weer ingehaald.
Hij ziet er nog redelijk fris uit en maakt een foto van het 39 km bordje om het bewijs te verkrijgen dat hij wel degelijk hier is geweest,voor het geval ze hem thuis niet willen geloven.
We zijn beide op een pad gekomen met alleen maar grove steensplit af en toe met een sneeuwrandje.Ruud klimt mij te snel en ik laat hem gaan.

Het pad draait rechts de bergtop om en ik kom bij een drinkpost terecht op 40 km en 2470 m hoogte.Nou vooruit,een slokje water dan maar.In het dal rechts van mij begint het te rommelen.Het is ver weg maar de lucht is helemaal dicht getrokken en het wordtaardig donker.Ik richt mij al wandelend op kleine plukjes witte bloempjes die o zo kwetsbaar lijkend zich op deze hoogte goed weten te handhaven.
Het gaat waaien,de temperatuur zakt en het begint weer te regenen.
Het pad wordt onhergbergzamer en steil. Het gaat harder regenen.
Links van mij en dichterbij gaat het nu ook te onweren. Het wordt donker!!
Het onweer komt nu van alle kanten,steeds dichterbij en het gaat harder waaien
De laatste drinkpost op 41 km en 2660 m hoogte sla ik over. Ik wil zo snel mogelijk doorlopen.De vrijwilligers hebben het al moeilijk genoeg om hun waren enigszins in orde te houden.
De regen is overgegaan in hagel,die over gaat van fijn naar grof. De oranje-gele lichtflitsen komen nu wel echt dichterbij en de tijd tussen de flits en de donderklap wordt steeds kleiner.Ik krijg het koud en vraag mij af hoe nu verder.
Een loper passeert mij. Unglaublich zeg ik, nicht zu fassen zegt hij.
Modder en hagel komen ons te gemoet. Het is noodweer met een hagelstorm.
Akelig steil het pad en aarde donker om me heen.Lopers zijn op korte afstand nauwlijks te zien.Links van mij een heldere felle lichtflits.Een oorverdovende
donderklap volgt direkt. Ik deins naar rechts weg. Moet ik nou plat gaan liggen in de modder,op mijn hurken gaan zitten op een steile helling of toch maar doorlopen.
Ik heb het koud en het besluit is gevallen. Mijn linkerhand is wit van de kou dus probeer ik met mijn rechter de vuilniszak strak om mijn hals te trekken.De hagel kletterd keihard op mijn blote armen.Onverwachts schiet er een motor mij voorbij.Scheisse roept de man.Ik kan het beamen.Met volle snelheid probeert hij een sneeuwveld te doorploegen,maar hij loopt vast.Lopend gaat het mij in de sneeuw beter af. In de laatste kilometer staat om de 200 m een bordje om af te tellen en dat is een aardige houvast.Een man staat ergens vuilniszakken uit te delen,maar ik heb er al een.Op de top leidt een smal pad naar de finish.
Zowaar kan ik een vuist ballen ten teken dat ik het gered heb. Nog voor ik de streep heb bereikt wil men mij in een deken wikkelen en mij ondersteunen in mijn laatste meters.Ik sla het goed bedoelde gebaar af.Ondanks de chaos bij de streep zijn die laatste paar meters voor mij.Dan pas accepteer ik een deken.

Lineke vangt me op.Ze heeft flink in de rats gezeten. We lopen het bergstation op de top binnen en ik sta in een gang met mensen die me aan staan te staren .Ik krijg een medaille in mijn handen gedauwd en bemerk niet dat men de chip voor de tijdsregistratie van mijn schoen peutert Er wordt gevraagd of ik het koud heb.
Jaaaa! Ik word naar boven gebracht en op een stoel neergezet.Ik zit onbedaarlijk te trillen.Ik wordt uitgekleed en van droge kleren voorzien.Dan wordt er warme thee in de strijd gegooid en wordt ik van boven en onderen warmgewreven.Ik ben gewikkeld in dekens.Het lukt me niet om de thee met mijn handen vast te houden,dus wordt ik gevoerd.Zorgzame blikken om mij heen.
Ik krijg kramp in de linker dijbeenspier en gil het uit van de pijn. Het duurt even voor dat alle spieren zich naar behoren plooien.Beetje voor beetje wordt ik weer warm. Uiteidelijk weet ik het op te brengen om me weer te bewegen en gaan we met de laatste gondel terug naar het dal.Geen idee hoe laat het is.Het weer is weer opgeknapt.Het uitzicht prachtig.Beneden lukt het mij om te lopen en binnen een kwartier zijn we in ons appartement waar een warm bad lonkt.
Het Zwitser Leven-gevoel van een hardloper!!!

Laat ik vooropstellen dat het hier gaat om een prachtige en goed georganiseerde marathon met een tijdsregistratie die gelijk is met de voor ons bekende Champion Chip.Het is een zware marathon,zeker zwaarder dan de Jungfrau Marathon,dus bezint eer u begint.Er zijn tijdens het noodweer geen persoonlijke ongelukken gebeurt.Toen we naar beneden gingen vertelde de verantwoordelijke man van de organisatie op de berg hoe het gegaan is.
Toen men het onweer zag aankomen heeft men de mensen bij km 35 opgevangen en teruggebracht naar beneden.Die tussen km 35 en 40 liepen heeft men in allerijl met auto,van het parcours afgehaald.De laatste kilometers zijn zo steil dat men daar de mensen heeft laten doorlopen.Het onweer kwam echter zo snel op dat juist die lopers de volle laag kregen.Het zij zo!
Ik weet ieder geval wel dat ik mij bij een volgende gelegenheid beter voorbereid met een rugzakje met daarin gepaste kleding.

De tijd,ja de tijd,mijn tijd.
Een persoonlijk record!
De langzaamste marathon die ik ooit gelopen heb!!
Daar gaat hij dan: 7 uur, 4 minuten en 13 seconden.

{i}Herman Euverman.{ei}