NRC Handelsblad, vrijdag 15 november 2002
Sohn Kee-Chung (1912-2002)
Held van twee naties
Door onze sportredactie, Rotterdam, 15 nov.
Sohn Kee-Chung, de Koreaan die in 1936 de olympische marathon in Berlijn voor Japan won, is vandaag overleden. Hij was 90 jaar.
Sohn was woensdag met chronische nierproblemen en een beginnende longontsteking opgenomen in een ziekenhuis in Seoul. Sindsdien lag hij in coma.
Sohn werd geboren in de provinciestad Sinuiju, aan de grens met China, in wat nu Noord-Korea is. Hij liep in 1936 noodgedwongen voor Japan, omdat dit buurland Korea destijds had bezet (1910-1945). Hij had de keus naar de Olympische Spelen te gaan onder Japanse naam of thuis te blijven. Dus liep hij in Berlijn als Kitei Son. Waar dat kon pleegde hij verzet. Zo ondertekende hij tijdens de Zomerspelen van ’36 documenten met zijn Koreaanse naam en bij zijn handtekening tekende hij een mini-kaart van Korea.
Feitelijk was hij de eerste Koreaanse winnaar van een olympische gouden medaille, maar in de geschiedenis geldt Kitei Son uit Japan als de officiële winnaar, in de olympische recordtijd van 2.29.19 uur. Nadat Sohn in de Duitse hoofdstad olympisch goud had gewonnen, pleegde een krant in Seoul een kleine verzetsdaad tegen de Japanse overheersers door een geretoucheerde foto van Sohn af te drukken. De Japanse vlag bij het wedstrijdnummer op het shirt van de atleet was daarop niet meer zichtbaar. Bij wijze van straf sloot de Japanse bezetter de krant voor een half jaar en journalisten gingen de gevangenis in.
Tijdens de huldiging in het Olympisch Stadion van Berlijn, waarbij de Japanse vlag werd gehesen en het volkslied van Japan klonk, liepen de tranen over zijn wangen. “Ik kon niet naar de Japanse vlag kijken”, zei hij meer dan een halve eeuw na dato.
Toen zijn vaderland in 1948 in tweeën uiteenviel, koos Sohn ervoor om in Zuid-Korea te gaan wonen. Hij werd beschouwd als een nationale held.
De Zuid-Koreaanse president Kim Dae-Jung zei vandaag in een reactie op de dood van Sohn dat de olympisch kampioen van 1936 een bijzondere plaats heeft in de harten van de Koreanen.
Ook voor veel Japanners was Sohn een held. In 1995 bracht hij een bezoek an Hiroshima, waar hij aan de burgemeester van die Zuid-Japanse stad een replica overhandigde van de trofee – een helm van een Griekse strijder uit de Oudheid – die hij in 1936 in Berlijn had gekregen. Het was volgens Sohn “een teken van vrede en internationale vriendschap”. Al eerder had Sohn de originele helm aan Zuid-Korea geschonken.
Een hoogtepunt beleefde Sohn in 1988. Bij de openingsceremonie van de Zomerspelen in zijn woonplaats Seoul droeg Sohn de olympische fakkel het stadion binnen, onder luid gejuich.
Naschrift Martien Baars: met dank aan NRC Handelsblad voor de toestemming om dit artikel te mogen plaatsen op UltraNed. Het artikel is geschreven door Ward op den Brouw.