De Zuiderzee Marathon is niet meer. Traditioneel op de laatste zaterdag van november werd 27 november j.l. de tiende en laatste uitvoering gelopen.
De allereerste keer in 2001, heette het nog de Urkerstermarathon en die werd vlak voor kerstmis gehouden. Het was bedoeld als eenmalig maar het kreeg een vervolg. Het houdt ooit een keer op en dit jaar bleek het juiste moment daarvoor te zijn.
Als ik terugkijk is er in die tien jaar heel wat gebeurt, teveel om op te noemen maar er springen toch wel een aantal dingen uit. Het begon allemaal met het idee van Geert Brouwer, wiens voorouders van Schokland komen en zijn moeder die in Urk woont. Na bezoek in Urk drukte hij de dagkilometerteller van de auto in en in Zwolle kwam die aardig bij de marathonafstand uit. Geert wist mij over te halen om eens proef te lopen met de te vroeg overleden Henk Frans als begeleiding.
De loop tussen Urk en de Urksteeg in Zwolle was geboren, maar hoe organiseer je een loop?
Onze atletiekvereniging maar eens gevraagd; nou die was niet zo enthousiast. De enige die het zag zitten om er wat van te maken was Adri Stevens en aan hem hebben wij dan ook veel te danken.
Het was die eerste keer een memorabele marathon, met ongeveer 70 deelnemers en een start bij het BP Tankstation aan de Domineesweg in Urk. Met het weer troffen we het toen niet maar lopen in de sneeuw heeft ook wel wat. Nog zie ik Alice Poel met haar vuurrode benen in een korte broek voor mij.
Met de leden van de Zwolse Motorclub troffen we het wel; zij zijn voor de verkeersveiligheid van onschatbare waarde geweest. Dat zijn zij al die jaren gebleven, met hulde aan Gerrit Put en zijn collega’s.
Wat was bedoeld als eenmalig liep echter uit de hand en werd van een trimloop tot een heuse wedstrijd waar men prijsjes kon winnen. Geen grote bedragen want veel hadden we niet te besteden; nauwelijks sponsoring, en ja dan moet je creatief zijn en behelpen. Veelal met oud materiaal en handnijverheid van vrijwilligers wisten we van alles in elkaar te flansen. Campingtafeltjes, en oude kilometerborden uit de tijd dat Zwolle nog een stadsmarathon had.
Het aantal deelnemers nam langzamerhand toe en we kregen naam in het land. Opmerkelijk genoeg eigenlijk, gelet op de aard van het parcours. Geert verwonderde zich altijd dat het parcours nog zoveel lopers aantrok. Winter, lange rechte kale polderwegen en een grote kans op slecht weer. Noem ze maar op, de Domineesweg, de Schokkerringweg, de Ramsweg, de Frieseweg, de Zwolseweg en de Stuurmanweg. Lange rechte stukken waar je stuk op kon gaan met af en toe een onderbreking in de vorm van Nagele, Schokland, Ramspol, IJsselmuiden en ‘s Heerensbroek. Allemaal bekende namen van het traditionele parcours.
Twee keer noopten werkzaamheden aan de N50 ons uit te wijken naar Nagele als startplaats om de drukte langs het gebruikelijke parcours te ontwijken. Een deel van het parcours liep toen door de Mastenbroekerpolder; ook lange wegen,vlak, onbeschut en winderig; dat zat dus ook wel goed. Uiteindelijk bleef Urk steeds weer trekken, ook al om de speciale band die met de Urkers was opgebouwd.
Hoewel we in de loop der jaren aardig ingespeeld raakte op het organiseren bleef er altijd wel iets ongewis en onvoorspelbaar. Het slechte weer zorgde in 2005 bijna tot afgelasting vanwege hevige sneeuwval. Toen in Urk niets aan de hand was besloot de wedstrijdleider het alsnog door te laten gaan.
En ja, er stond wel eens een bord verkeerd en ja hardlopers zijn dan erg alert dus dat kregen we dan te horen. Ook waaiden er wel eens borden de sloot in of werden ze er in gegooid door jongelui die daar tenminste nog enige lol aan hebben beleefd.
De wind speelde ook wel eens een rol bij drinkposten en dan was het tafeltje snel leeg. Partytenten bij de finish waren nog wel eens slecht bestand tegen windvlagen, maar ach dat kon de pret niet drukken.
Af en toe stond er eens ergens een brug open of liep er iemand verkeerd. Er is echter nooit iemand verdwaald en de tijd werd bij een open brug altijd gecompenseerd.
Vervelender was die keer, volgens mij in 2004 met die jongen uit Urk die geheel onverwachts met ‘hartklachten’ onderuit ging. De EHBO-bus was er snel bij, maar toch, schrikken was dat!
De jongen snapte er niets van, nooit eerder iets vernomen en onderzoek in het ziekenhuis leverde niets op.
Er zijn ook dierbare herinneringen; ik zal er één noemen die direct bij me op komt. Zo heeft Theo de Jong eens het startschot mogen doen. Deze voormalige langeafstandsloper die na hartklachten een noodzakelijke operatie moest ondergaan, wist bij mij nogal wat respect op te brengen door zijn eerlijke openhartige manier van reageren waarbij hij zich vaak kwetsbaar optelde en dat was hij ook. Komt zo oogwaarschijnlijk niet vaak voor in een wereld vol hardlooppatsers. Hij was zichtbaar ontroerd die dag.
Een opmerkelijk verhaal blijft het fenomeen Horst Preisler. Deze wereldrecordhouder van het aantal gelopen marathons deed twee keer mee. Bij de tweede keer was hij bij ons thuis op bezoek. Ik moest nog met iemand de borden langs het parcours plaatsen dus liet ik hem achter bij mijn vrouw Lineke. Terug wist Lineke te vertellen dat hij amper zijn mond had open gedaan maar toen ik zelf met hem aan de praat raakte kwam hij los en haalde een stapel papieren tevoorschijn waarop al zijn marathons stonden vermeld. Vol trots vertelde wat hij zoal beleefd had en wat hij nog van plan was te doen. Een zonderling doch ook een vriendelijke en zeker trotse man.
Dat bleek wel toen hij naar afloop dacht in de prijzen te vallen en er iets mis ging bij de prijsuitreiking. Uiteindelijk kreeg hij zijn prijs dus het kwam weer goed.
Een emotioneel moment was de minuut stilte die gehouden werd in 2009 naar aanleiding van de moord op de Urker jongen Jan Post in het Urkerbos. Het benadrukte nog eens de speciale band met Urk die was opgebouwd.
Ja, en dan komt aan alles een eind. Zelf had ik al aangegeven er na de tiende keer er mee te stoppen. Het werden negen marathons waarin ik o.a. als voorzitter en wedstrijdcoördinator heb gefungeerd. Toenemende ergernis over een aantal interne aangelegenheden binnen de organisatie lagen ten grondslag aan mijn besluit om na 9 keer te stoppen. Nu was het mijn ergernis, maar de grens was wel bereikt waarop ik het leuk vond om er veel energie in te steken. Niet lang daarna besloot de rest er ook maar een punt achter te zetten.
Ze vonden dat het steeds lastiger werd vrijwilligers te vinden om een punt tot puntparcours optimaal te bemannen. Ook het toenemende aantal financiële eisen van een aantal dienstdoende instellingen bij de marathon, baarde steeds meer zorgen. Het ging steeds meer kosten!
De organisatie gaf ook concurrentieoverwegingen aan als argument, maar persoonlijk vond ik dat wel meevallen. De Zuiderzee Marathon had zijn plaats op de agenda met tussen de 150 en 200 deelnemers.
Die laatste keer op zaterdag 27 november j.l. was toch wel een bijzondere. Veel oude bekenden!
Zelf wou ik het goed afsluiten door mee te lopen en dat ging fantastisch. Na een rustig begin werd het met een negatieve split een inhaal partij op een traditioneel vochtige en winderige dag. Bij de finish kreeg ik pardoes een bos bloemen in mijn handen gedouwd. Had de organisatie toch nog aan mij gedacht. Niet slecht!!!
In de kantine werd zeer terecht Geert Brouwer,de bedenker van deze marathon, uitgebreid gefêteerd door de organisatie en leden van de loopgroep uit Urk. Een passend einde van een opmerkelijke marathon.
De Zuiderzee Marathon is niet meer. Het zij zo.
{b}Herman Euverman{eb}
(euver.tep