De column van Ton

Wedstrijden over vaste tijdsduur zoals de 6, 12 en 24 uur hebben behoorlijk wat voordelen ten opzichte van wedstrijden over vaste afstanden zoals 100 km of 100 mijl. Als organisatie hoef je maar enkele wegen af te sluiten om een verkeersvrij parcours te creëren voor alle lopers. De lopers komen elkaar regelmatig tegen, ook al lopen ze niet in dezelfde ronde. Het aantal vrijwilligers kun je beperken, zo hoeft er veelal niet meer dan één verzorgpost te zijn. De lopers kunnen makkelijker van kleding wisselen als het weer omslaat. En zo kunnen we nog wel even door blijven gaan. Maar er zit ook een groot nadeel aan die kleine rondjes. De rondetelling wordt moeilijker naarmate de ronde korter wordt en er meer deelnemers zijn. Elk jaar weer hoor je atleten die twijfelen aan de rondetelling bij een of ander evenement. Dit soort lopen staan of vallen dan ook met name bij een goede rondetelling. Nu is er een fijne oplossing, namelijk de ChampionChip. Automaten worden niet moe en verliezen de concentratie niet; ze hebben ‘s nachts ook geen last van slaap. Ideaal dus, zeker voor de langere wedstrijden. Maar er kleeft weer een addertje onder het gras. Een loper die wil frauderen kan makkelijk zijn chip aan een andere deelnemer meegeven en zelf een rondje uitrusten. Dat valt zelfs minder op dan het parcours verlaten om een deel van een ronde af te snijden.
Nu zult u denken “maar dat doe je toch niet”. Nu, laat ik dat hopen, maar afsnijden (en niet een paar metertjes in een bocht) is in het verleden ook gebruikt om te frauderen, dus waarom zou dan niet gefraudeerd worden door chips aan een ander mee te geven of te verwisselen. Hadden we het vorig jaar niet een tweeling in de Comrades, die elk slechts de helft van de afstand liepen? Gelukkig viel het iemand op toen naderhand foto’s gepubliceerd waren, dat het horloge gedurende de wedstrijd van de ene pols naar de andere was verhuisd. Zo kwam bij stom toeval de aap toch nog uit de mouw. De bijna ideale fraude, want de ideale fraude kennen we geen van allen.
Maar ook bij het gebruik van de ChampionChip komen dus de verdenkingen van fraude weer naar voren. Nu hoeft dat niet, want een goed juryteam kan altijd op overtuigende wijze nagaan of er wel of geen sprake was van fraude. Zo staat er bijvoorbeeld in het IAU handbook dat naast de normale doorkomstregistratie er altijd nog “double control sheets” handmatig bijgehouden moeten worden. Met deze controlemogelijkheid is fraude vrijwel uitgesloten. Dat wil zeggen dat als een atleet twijfels heeft en die aan de jury mededeelt dat de jury dan in staat moet zijn om of de fraude eenduidig boven tafel te krijgen of overtuigend kan weerleggen dat er gefraudeerd is. Het IAU handbook voorziet namelijk al in die mogelijkheid. Bovendien kan het altijd gebeuren dat door omstandigheden de ChampionChip niet meer functioneert Vorig jaar nog tijdens de World Challenge in Chavagnes gebeurde dat nog. Dat was wel al na ongeveer negen uur wedstrijd, toen door onweer en hevige regenval de stroom voor langere tijd uit was gevallen. Maar door de dubbele registratie konden de uitslagen zonder problemen allemaal worden voortgezet, inclusief alle doorkomsttijden.
Wat ronderegistratie bij lopen over vaste tijdsduur betreft is de zes uur van Stein een uitstekend voorbeeld geweest door de jaren heen. Van begin af aan heeft men daar altijd met drie systemen gewerkt. In de eerste jaren had men halfautomatische ronderegistratie en handrondetellers die de double control sheets bijhielden. Als je duizenden doorkomsten moet registreren, dan zou je verwachten dat er wel eens een foutje gemaakt kan worden door beide systemen tegelijk. Ook al is die kans klein, helemaal uitgesloten is dat niet. Daarom had men als derde methode nog eens een videocamera lopen die de doorkomstzone gedurende de hele wedstrijd vastlegde. Wellicht wat omslachtig om op video heen en weer te moeten spoelen met bandjes, maar in geval van nood de ideale oplossing. Sinds twee jaar heeft Stein de ChampionChip er bij. Volautomatisch dus en daarom feillozer dan alle andere systemen waar nog menselijke tussenkomst bij nodig is, maar daarom ook fraudegevoeliger zoals nu al door atleten wordt gesignaleerd. De double control sheets blijven nodig om te anticiperen op calamiteiten, maar een simpele video bij de matten van de ChampionChip kan de fraude makkelijk boven water krijgen als daar sprake van is.