‘Bist du der André?’ Toen die vraag me ergens in de besneeuwde bossen van de Harz door een andere deelnemer aan de Brocken Challenge werd gesteld drong het tot me door dat ik na acht deelnames zo langzamerhand tot de vaste inventaris van deze loop begin te behoren. Kennelijk denkt de organisatie daar ook zo over, want de verwelkoming bij de briefing op de avond voor ‘Race Day’ was zoals altijd weer hartelijk en persoonlijk. Er mogen maximaal 200 personen aan de BC meedoen, omdat dat het aantal is dat op de finishlocatie nog enigszins comfortabel in de Goethesaal van het Brockenhotel een plaatsje kan vinden.
Het aantal ‘Bewerbungen’ stijgt nog steeds, dit jaar was er het record-aantal van 476 gegadigden. Men kan gedurende één bepaalde week in november te kennen geven mee te willen lopen, daarna vindt er een loting plaats op basis van een random generator die gevoed wordt door de frequentie van de kosmische ruis die door een radiotelescoop ergens in Amerika wordt opgevangen. En om dan 8 keer in successie ingeloot te worden is natuurlijk wel bijzonder. Of misschien toch niet, want er worden twee lotingen verricht waarbij de eerste loting een aantal VIP’s en alle buitenlanders bevat. Kennelijk worden die aan een andere ruis blootgesteld want ze maken meer kans om ingeloot te worden dan degenen die in de tweede groep zitten. Vanaf dit jaar krijgen overigens degenen die al drie keer in successie de pech hadden te zijn uitgeloot automatisch een startplaats.
De Brocken Challenge is een evenement met een heel eigen cultuur, iets waar je wel of niet van kunt houden. De inschrijfkosten zijn relatief hoog (ruim 130 Euro), waar dan nog extra bedragen bij worden opgeteld als je gebruik wilt maken van de shuttlebus, de overnachting op de startlocatie en het ontbijt. Ook kun je een specifiek of ludiek startnummer ‘kopen’. Al dat geld gaat naar goede doelen die zichzelf de avond voorafgaande aan de loop uitgebreid presenteren. Die presentatie is ‘verplicht’ en is een anderhalf uur durende happening in één van de collegezalen van de sportacademie van de universiteit van Göttingen. De opmaat is elk jaar een diashow met beelden van de voorafgaande edities, begeleid door de Didgeridoo blazende voorzitter van de organiserende loopvereniging AFSM (Ausdauer-Sport für Menschlichkeit). De grommende klanken in een slechts door een paar van kleur wisselende discolampen verlichte zaal verplaatsten je geest naar de toppen van de Himalaya. Daarna wordt er een gedicht gelezen (van Goethe, die ooit zelf de Brocken is opgelopen langs wat nu de Goetheweg heet). Het eindigt met de plechtig voorgelezen zin: ‘Von der Gewalt, die alle Wesen bindet, befreit der Mensch sich, der sich überwindet’. En jazeker, daarna is er een moment stilte.
Na dit plechtige gedeelte worden zoals gezegd de begunstigde instellingen gepresenteerd en de mensen die de verzorgingsposten bezetten voorgesteld. Dan pas volgt datgene waarop de meesten hebben zitten wachten: de interactieve presentatie van de route met behulp van een ‘Google Maps drone flight’. Dan worden ook de ‘shockerende’ foto’s getoond van bergen sneeuw en ijs op de route die genomen zijn door de teams die de voorafgaande dag de ‘wildernis’ zijn ingetrokken om de bepijling uit te zetten. De BC is een ‘bio-loop’. Alle bevoorrading, inclusief het ontbijt bestaat uit donaties van leveranciers in vegetarische en veganistische bio-producten. En ook die worden allemaal opgenoemd.
Wordt er dan ook nog gelopen, zou je zeggen? Nou, toch wel. Tachtig kilometer en een kleine 2000 hoogtemeters zijn niet heel kinderachtig, maar eigenlijk zijn het vooral de weersomstandigheden die bepalen of het echt zwaar wordt. En dan met name het ijs en de sneeuw in de Harz en soms ook de stormachtige wind op de top van de Brocken. Als die elementen geheel of nagenoeg ontbreken heeft de BC eigenlijk zijn stekels verloren en dan is het gewoon een leuke landschapsloop met af en toe een stukje trail. Want de eerste 40 kilometer loop je voornamelijk op asfalt, wat je natuurlijk niet ziet als alles wit van de sneeuw is. De afgelopen jaren is was de eerste helft vrijwel sneeuwvrij, zo ook dit jaar. Onder zulke omstandigheden is het ‘gewoon’ een marathon op verharde ondergrond en met wat heuvels. Ook in de Hochharz, het tweede deel, loop je over goed onderhouden, verharde toeristische paden. Dus zonder sneeuw is eigenlijk alleen het bestijgen van het koude en winderige platform van de Brocken een uitdaging.
Maar dit jaar was het qua sneeuwbedekking in de Harz gelukkig weer ouderwets. Vanaf 50 kilometer begon het en na 60 kilometer lag er een pak van 30 á 40 centimeter dik. Van die toeristische paden was dus niets meer te zien. Door alle lopers die al gepasseerd waren was er een wanordelijk spoor ontstaan van omgewoelde sneeuwhopen waarop je amper nog kon hardlopen zonder bij elke stap het risico te lopen om je enkels te verzwikken. Stukjes sneeuwlaag die er nog enigszins onbetreden bijlagen waren bedekt met een ijslaagje waar je gemakkelijk doorheen zakte en daardoor compleet uit balans raakte. Bijna nog verraderlijker was de overgangszone tussen asfalt en sneeuw, zo tussen 30 en 50 kilometer. Hele passages zijn daar letterlijk ‘verijsd’ tot spiegelende glijbanen. Zonder spikes of Yaktrax of de Sherpa-methode van sokken om je schoenen heen eigenlijk niet te belopen. Sommigen probeerden dat toch met enkele nare valpartijen (ziekenhuisopname) tot gevolg.
Je begrijpt niet dat de winnaar zo’n traject binnen de 7 uur afraffelen kan. De gemiddelde looptijd is 10 á 11 uur en de laatste lopers komen na bijna 14 uur binnen. Met mijn 12:43 zat ik ook bepaald niet voorin, maar bevond ik mij daardoor wel bijna 6 uur langer in de vrieskou dan de winnaar en had ik het voorrecht van een finish in het donker.
En ja, ik had het koud! Mijn thermoshirt met lange mouwen had ik namelijk bij de briefing per ongeluk in de dropbag gestopt die naar de finish vooruitgebracht werd. Ik dacht dat ik nog een tweede shirt had meegenomen maar dat had ik kennelijk thuis laten liggen. Een loopjackje met daaronder twee dunne functionele loopshirtjes met korte mouwen is niet echt een feest bij wind tegen en gevoelstemperaturen flink onder nul. Tijdens het lopen zweet je en wordt de kleding nat en klam, en als je dan naar het einde toe lange stukken door de sneeuw moet wandelen, brrr…
Maar ja, de Brocken trekt als een magneet dus ga je door. Geen Brocken gezien overigens, want ik kwam daar boven aan in het totale donker en in een potdichte mist vol flikkerende ijskristalletjes. Gelukkig staan ze met ratelaars en toeters bij de finish zodat je weet welke kant je op moet lopen. Want te ver doorlopen betekent dat je aan de andere kant weer van de berg aftuimelt.
Maar goed, daar stond dan de dropbag in de helverlichte eetzaal, zodat de nog resterende afdaling van 10 km langs de Brockenstrasse, na een bord erwtensoep met worst en gehuld in thermoshirt en droge kleding eigenlijk een warm eitje was.
André Boom
NB. Een linkje naar de foto’s komt een van de komende dagen op de weblog van André: http://www.boomathome.net/lopen/index.htm